بازخوانی نقش زنان به سان شکارچی در جوامع جست و جوگر خوراک با کمک پژوهش های قوم نگاری و یافته های باستان شناسی

این ایده که انسان های اولیه کار خود را بر اساس جنسیت تقسیم می کردند، چنان تاثیرگذار است که برخی بر این باورند اصل و نسب و دودمان انسان را می توان با تقسیم منحصربه فرد بین «مردان شکارچی» و «زنان گردآورنده» تعریف کرد. اگرچه انسان شناسان فمینیست پارادایم «مرد شکارچی» را به طور جدی زیر سوال برده اند، ولی «مردان و شکار» همچنان یک مفهوم توضیحی آشنا برای طرد زنان از جنبه های خاصی از دگرگشت است. مطالعات باستان شناسی که به شدت بر نقش های جنسیتی کلیشه ای متکی بودند زنان را در گذشته به عنوان خانگی و مخالف دنیای «غیرخانگی» مردان طبقه بندی کرده اند. بی شک ساختارهای توضیحی مانند «مرد شکارچی» در توضیح ماهیت واقعی شیوه ی زندگی نیاکان ما شکست می خورند زیرا زنان را درنظر نمی گیرند. به واقع برخی از زنان پیش از تاریخ مادر بودند، ولی شکارچیان، جنگجویان، ابزارسازان، رهبران و مادربزرگ های توانمندی نیز بودند. هدف از چنین مطالعاتی تغییر کلیشه های جنسیتی از کار و فعالیت گذشتگان و مقابله با پارادایم زن-گردآورنده/مرد-شکارچی به سان تنها توضیح فعالیت های زنان و مردان در گذشته است. روش پژوهش در این نوشتار اسنادی است. نخست به مطالعه ی کار در دوره ی پارینه سنگی پرداخته و سپس درباره ی تقسیم کار بحث می کنیم. در ادامه شکار زنان را بررسی کرده و سپس برخی از نمونه های آن را با تکیه بر مطالعات قوم نگاری ذکر می کنیم. بر پایه ی پژوهش های قوم نگاری و همچنین یافته ها در محوطه های باستان شناسی به نظر می رسد که برخی از زنان جست و جوگر خوراک در حال حاضر و در گذشته ی نزدیک به شکار می پرداختند و با توجه به همه ی شواهد تقریبا به طور قطع در گذشته ی عمیق نیز شکار می کردند.

کلیدواژه ها:

شکار ، زنان ، تقسیم کار ، شکارگر-گردآورنده ، پارینه سنگی ، باستان شناسی