سیاست گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی و عدم جهانی شدن ادبیات داستانی نویسندگان انقلابی

ادبیات داستانی یکی از ابزارهای اصلی انتقال گفتمان های فرهنگی و سیاسی هر ملت به جهان بیرونی است. در ایران پس از انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی انقلابی با وجود پشتوانه ایدئولوژیک و ظرفیت های بیانی، موفق به حضور موثر در عرصه بین المللی نشده است. این پژوهش با هدف تحلیل ساختاری موانع جهانی نشدن ادبیات داستانی نویسندگان انقلابی، بر سه متغیر کلیدی تمرکز دارد: عدم عضویت در کنوانسیون برن، به عنوان رکن حقوقی حمایت جهانی، ضعف جریان ترجمه و تعاملات بین المللی، و عملکرد ناکارآمد آژانس های ادبی داخلی.

ضرورت این پژوهش از آن روست که جهانی سازی ادبیات انقلابی، نه تنها در ترویج گفتمان فرهنگی جمهوری اسلامی نقش دارد، بلکه در ارتقاء دیپلماسی نرم و تثبیت هویت فرهنگی نیز موثر است. سوال اصلی مقاله این است که چه ساختارها و سیاست های کلان فرهنگی مانع از جهانی شدن ادبیات داستانی نویسندگان انقلابی ایران شده اند؟در چارچوب نظریه دیپلماسی نرم، فرضیه پژوهش این است که نبود زیرساخت های حقوقی بین المللی، ناکارآمدی نهادی در حوزه ترجمه، و غیبت واسطه های حرفه ای نشر، سه عامل بنیادین این ناکامی اند.

یافته ها، بر اساس تحلیل اسنادی و داده های آماری ترجمه آثار فارسی (۱۳۶۸–۱۳۹۲) نشان می دهد که تنها بخش بسیار محدودی از این آثار به زبان های دیگر ترجمه شده اند، و سهم نویسندگان انقلابی در این میان ناچیز است. در پایان راهکارهایی برای ارتقا جایگاه این ادبیات ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: ادبیات داستانی انقلابی ، جهانی سازی فرهنگی ، سیاست های فرهنگی ، دیپلماسی نرم ، آژانس های ادبی.