تنوع زیستی و اکوتوریسم در ایران و نقش آن در توسعه پایدار (چالشها و فرصتها)

نگاهی به جغرافیای طبیعی ایران و جاذبه های اکوتوریستی قابل سرمایه گذاری که به عنوان یک منبع اقتصادی می باشند، بیانگر ایناست که چندان مورد توجه قرار نرگرفته اند. چشماندازهای کوهستانی، جنگل های معتدل، گونه های گیاهی و جانوری متنوع هم جواری با بزرگترین دریاچه جهان در شمال، خط ساحلی خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، دریاچه های داخلی از جمله دریاچه ارومیه، که از ذخایر زیستی کره زمین شناخته شده، سبب گردیده اند تا ایران جزو کشورهای بهره مند از تنوع زیستی کامل در جهان به شمار آید. با توسعه توریسم بین المللی و عمومیت یافتن آن، دیدگاه جامعه درباره محیط و ارتباط آنب ا توریسم دچار تحول شده است به طوریکه امروزه جامعه جهانی مسائل زیست محیطی را با دقت و حساسیت زیاد مراقبت و پی گیری می کند و رایج شدن مفاهیم چون طبیعت گردی، گردشگری سبز و گردشگری پایدار ناشی از حساسیت های مورد اشاره و افزایش آگاهی گردشگران در باره ارزشمندی محیط و ضروریت حفاظت از آن به منظور توسعه این صنعت است. توسعه را زمانی پایدار می خوانیم که مخرب نباشد و ا مان حفظ منابع، اعم از آب، خاک، منابع ژنتیکی، گیاهی و جانوری را برای آیندگان فراهم آورد. از میان انواع توریسم، اکوتوریسم از سایر انواع، با توسعه پایدار هم خ وانی و سازگاری بیشتری دارد. اکوتوریسم پایدار توریسمی است که از نظر اکولوژیکی پایدار باشد و به جای صدمه زدن به اکولوژی، در جهت پایداری آن تلاش ورزد. واقعیت این است که علیرغم برخورداری ازجاذبه های طبیعی فراوان اکوتوریسم، کشور با مشکلات و موانع گوناگون در جذب طبیعیت گرد مواجه بوده که مانع از گسترش آن شده و خسارت جبران ناپذیری به منابع طبیعی وارد آمده است. بر این اساس ه دف این پژوهش شناخت چالش ها، موانع موجود در اکوتوریسم پایدار و ارائه پیشنهادات و راهکارهایی برای توسعه اکوتوریسم پایدار در ایران است. این پژوهش از نوع کیفی و روش آن توصیفی- تحلیلی است که با بررسی منابع اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است.

کلیدواژه ها:

تنوع زیستی ، اکوتوریسم ، توسعه پایدار ، محیط زیست ، توریسم پایدار