تحلیل اصول مسئولیت پذیری اجتماعی در دانش آموزان ابتدایی با رویکردی بر مبنای قواعد فقهی (لاضرر) و (احسان)

مسئولیت پذیری اجتماعی، تعهد بنیادین فرد به منافع و سلامت جمعی است که آموزش آن در دوره ابتدایی نیازمند مبنایی نظری فراتر از توصیه های صرف است. این پژوهش از منظر فقهی به تحلیل این مفهوم می پردازد و قواعد "لاضرر" و "احسان" را به عنوان دو رکن اصلی مسئولیت پذیری تبیین می کند. قاعده لاضرر، مرزهای رفتاری کودک را مشخص می کند و او را ملزم به پرهیز از هرگونه زیان رسانی (از زیان مالی تا زیان روحی) می سازد (انصاری، ۱۴۱۵ ق.، ج. ۳، ص. ۴۵۰)، در حالی که قاعده احسان، انگیزه لازم برای کنشگری فعال، همکاری و نیکوکاری فراتر از حد تکلیف را فراهم می آورد (شهید اول، ۱۴۱۱ ق.، ج. ۱، ص. ۲۰۰). ما بر این باوریم که آموزگاران با تخصص فقهی می توانند از این قواعد برای تشخیص دقیق موضوع تربیتی و اجرای اجتهاد تربیتی در موقعیت های کلاس درس استفاده کنند. این تحلیل چارچوبی منسجم برای تربیت شهروندانی مسئولیت پذیر، با تعهد به حقوق عمومی و میل به نیکی ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت پذیری اجتماعی ، مقطع ابتدایی ، قاعده لاضرر ، قاعده احسان ، فقه و اصول ، تربیت مدنی ، حق الناس.