تاثیر ابزارهای یادگیری تطبیقی مبتنی بر هوش مصنوعی بر برنامه ریزی درسی در مدارس هوشمند: یک مرور نظام مند

هدف این مقاله مروری، تحلیل و ترکیب یافته های پژوهش های انجام شده بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۵ در مورد تاثیر ابزارهای یادگیری تطبیقی مبتنی بر هوش مصنوعی (AI-ALTs) بر برنامه ریزی درسی در محیط مدارس هوشمند است. روش این پژوهش از نوع مرور نظام مند است که طی آن، ۱۰ مقاله شاخص (۵ مقاله فارسی و ۵ مقاله انگلیسی) بر اساس معیارهای ورود و خروج مشخص، انتخاب و تحلیل محتوایی شدند. یافته ها نشان می دهد که AI-ALTs نقش تسهیل گر و تحول آفرینی در فرآیند برنامه ریزی درسی ایفا می کنند. این نقش ها در پنج محور کلیدی قابل دسته بندی هستند: ۱) امکان سنجی شخصی سازی عمیق و پویای مسیرهای یادگیری، ۲) فراهم آوری داده های تحلیلی (Learning Analytics) بلادرنگ برای تشخیص دقیق سطح دانش و شکاف های یادگیری دانش آموزان، ۳) ارائه پیشنهادهای هوشمند برای محتوا، فعالیت ها و تکالیف متناسب با هر فرد، ۴) پشتیبانی از تصمیم گیری حرفه ای معلمان در بازطراحی و انطباق برنامه درسی، و ۵) تسهیل طراحی برنامه درسی پویا و چابک که قابلیت پاسخگویی به تغییرات نیازهای یادگیرندگان را دارد. با این حال، ادغام موثر این ابزارها با چالش هایی از جمله ضعف در سواد دیجیتال و داده ای معلمان، مسائل اخلاقی و حریم خصوصی، محدودیت های زیرساختی، و مقاومت در برابر تغییر در فرهنگ برنامه ریزی درسی متمرکز بر معلم مواجه است. نتیجه گیری کلی حاکی از آن است که AI-ALTs به عنوان یک «همکار هوشمند» می توانند برنامه ریزی درسی را از یک فرآیند خطی و ثابت به یک فرآیند چرخه ای، داده محور و دانش آموزمحور تبدیل کنند. در پایان، پیشنهادهایی کاربردی برای ذینفعان مختلف ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

یادگیری تطبیقی ، هوش مصنوعی ، برنامه ریزی درسی ، مدارس هوشمند ، شخصی سازی یادگیری ،