ارائه مدل تحول در محتوای آموزشی وکتب درسی نظام آموزش و پرورش

این پژوهش با هدف طراحی مدل تحول در محتوای آموزشی و کتب درسی نظام آموزش و پرورش انجام شده است. رویکرد پژوهش کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد با رویکرد ساخت گرایانه است که به منظور فهم عمیق از تجربه ها و دیدگاه های ذی نفعان نظام آموزشی، به کار گرفته شده است. برای تحلیل داده ها، از روش سیستماتیک در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۲۲ نفر از معلمان ومدیران تحول خواه، برنامه ریزان درسی، کارشناسان و صاحب نظران حوزه آموزش و پرورش در سطوح مختلف گردآوری گردید. فرایند گردآوری و تحلیل داده ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. در مرحله کدگذاری باز، مفاهیم اولیه از متن مصاحبه ها استخراج شد. سپس در مرحله کدگذاری محوری، مقوله های اصلی و فرعی حول محورهای مفهومی سازمان دهی گردید و در نهایت در مرحله کدگذاری انتخابی، مدل نهایی تحول در محتوای آموزشی و کتب درسی شکل گرفت.

یافته ها نشان داد که تحول محتوای آموزشی نیازمند بازنگری عمیق در اهداف، ساختار و محتوای کتاب های درسی است. تاکید بر مهارت های زندگی، یادگیری مبتنی بر نیازهای واقعی دانش آموزان، بهره گیری از شیوه های تدریس فعال، انعطاف پذیری برنامه های درسی و تعامل مستمر میان معلم، دانش آموز و محتوا از جمله مولفه های کلیدی در مدل نهایی بودند. به منظور ارتقای اعتبار پژوهش، از راهبردهایی چون بررسی توسط مشارکت کنندگان، بازبینی تحلیلی و مقایسه مستمر داده ها استفاده شد. مدل ارائه شده علاوه بر برخورداری از انسجام نظری، قابلیت انطباق و کاربست در موقعیت های مشابه آموزشی را داراست و می تواند به عنوان چارچوبی علمی و راهبردی برای سیاست گذاران، برنامه ریزان و پژوهشگران حوزه تحول آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مدل تحول ، محتوای آموزشی ، کتب درسی ، نظام آموزش و پرورش