فتنه های آخرالزمان از منظر روایات و اهل بیت (ع)

فتنه به عنوان یکی از مفاهیم بنیادین و پرتکرار در متون دینی، نقشی تعیین کننده در تبیین تحولات اعتقادی، اجتماعی و سیاسی جوامع بشری دارد. در روایات اسلامی، به ویژه در آموزه های پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع)، فتنه های آخرالزمان جایگاهی ویژه یافته اند؛ چراکه این دوره، زمان اوج درهم آمیختگی حق و باطل و دشواری تشخیص مسیر صحیح معرفی شده است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی–تحلیلی و با تکیه بر منابع معتبر روایی و تفسیری شیعه، به بررسی فتنه های آخرالزمان از منظر روایات و اهل بیت (ع) می پردازد.در این تحقیق، ابتدا مفهوم فتنه از نظر لغوی و اصطلاحی تبیین شده و سپس جلوه ها، ویژگی ها و مصادیق فتنه های آخرالزمان در کلام معصومان (ع)، به ویژه در نهج البلاغه، تحلیل می شود. روایات نشان می دهند که فتنه های آخرالزمان غالبا با پوشش دین داری، عدالت خواهی و حق طلبی پدیدار می شوند و از این طریق، زمینه انحراف فکری و عملی افراد و جامعه را فراهم می سازند. همچنین نقش عوام و خواص، نخبگان دینی و حاکمان در گسترش یا مهار فتنه ها، از منظر اهل بیت (ع) مورد بررسی قرار می گیرد.یافته های پژوهش حاکی از آن است که وقوع فتنه ها در آخرالزمان امری حتمی بوده و مهم ترین راهکار مصونیت از آن ها، برخورداری از بصیرت دینی، تمسک به قرآن و عترت، و پرهیز از هواپرستی و دنیاطلبی است. در نهایت، روایات اهل بیت (ع)، فتنه ها را افزون بر تهدید، زمینه ای برای پالایش ایمان ها و آمادگی جامعه برای ظهور منجی معرفی می کنند.

کلیدواژه ها:

فتنه ، آخرالزمان ، روایات ، اهل بیت (ع) ، بصیرت دینی