کاربرد دیتالاگرهای الکترونیکی در ایستگاه های بارانسنجی و هیدرومتری (مطالعه موردی: استان بوشهر)

باران تاثیرگذارترین پارامتر هواشناسی در چرخه هیدرولوژی است و با توجه به تاثیر کمیت آن در تغییرات سطح آب در منابع آب سطحی، اندازه گیری و مدیریت آن حائز اهمیت است. ثبت میزان بارش و دبی علاوه بر لزوم ثبت تاریخچه هواشناسی و هیدرولوژی مناطق مختلف، در پیش بینی سیل و اثرات تغییر اقلیم نیز کاربرد دارد. اندازه گیری میزان بارش و دبی آب سطحی با روش های مکانیکی مانند استفاده از باران سنج در ایستگاه های هواشناسی و اشل در ایستگاه های هیدرومتری مرسوم است. امروزه گسترش فناوری های نوین به دلیل ثبت داده ها در بازه های زمانی دلخواه و دقت در ثبت و پردازش آمار مورد توجه است. در مقاله حاضر ادوات الکترونیکی نصب شده (دیتالاگر) در تعدادی ایستگاه باران سنجی و هیدرومتری استان بوشهر معرفی گردیده و دقت داده های ثبت شده با داده های اندازه گیری شده مکانیکی در بازه زمانی یک سال آبی برازش داده شده و با توجه به دستورالعمل های سازمان جهانی هواشناسی (WMO) تحلیل شده است. داده های به دست آمده دو نکته کلیدی را آشکار کردند. در تعدادی از ایستگاه ها، دقت اندازه گیری ها در محدوده استانداردهای بین المللی قرار داشته و نشان دهنده قابلیت اعتمادپذیری سامانه پایش است. در برخی دیگر از ایستگاه ها، خطاهای قابل توجهی مشاهده شد که ضرورت کیفیت تولید و ساخت ادوات سنجش، بازبینی تجهیزات، کالیبراسیون دوره ای و به کارگیری فناوری های نوین و مقاوم را یادآور می شود. بر این اساس، ارزش اصلی پژوهش حاضر در شناسایی نقاط ضعف و قوت سامانه پایش سطح آب و ارائه مبنای علمی برای تصمیم گیری مدیریتی است. این مطالعه نه تنها وضعیت موجود را مستند کرده، بلکه مسیری روشن برای ارتقاء پایش منابع آب در کشور ارائه می دهد. به کارگیری نتایج می تواند به تصمیم گیران کمک کند تا ضمن بررسی علل و عوامل مشکلات از طریق مهندسی ارزش، سرمایه گذاری در جهت تامین دستگاه های باکیفیت و اقدامات نگهداری را در ایستگاه هایی که بیشترین خطا را نشان داده اند در اولویت قرار دهند. همچنین با توجه به چالش های مدیریت و اهمیت تولید و ثبت داده های الکترونیکی آمار پایه مطالعات منابع آب، تداوم تجهیز ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری تحت مدیریت وزارت نیرو به دستگاهای الکترونیکی با کیفیت و پشتیبانی کافی منجر به تقویت زیرساخت های پایش منابع آب می گردد.

کلیدواژه ها:

پایش منابع آب ، مدیریت منابع آب ، تحلیل آماری ، آنلاین سازی