بررسی اثر نوروتروفیک عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک (Malva neglecta) بر روی نورون های هرمی ناحیه CA۱ هیپوکامپ موش صحرایی نر متعاقب ایسکمی/ ریپرفیوژن

چکیده زمینه: سکته مغزی دومین علت مرگ ومیر در جهان می باشد که عوارض جبران ناپذیری را به جای می گذارد. ریپرفیوژن متعاقب ایسکمی با مکانیسم تولید اکسیدان ها و مارکر های التهابی سبب آپوپتوز نورونهای مغز میگردد. در مطالعات مختلف اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی گیاه پنیرک به اثبات رسیده است. لذا در این مطالعه، به بررسی اثر حفاظتی عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک (Malva neglecta) بر روی نورون های هرمی ناحیه CA۱ هیپوکامپ موش صحرایی نر ویستار متعاقب ایسکمی ریپرفیوژن پرداخته شد. روش کار: در این مطالعه تجربی، ۲۴ موش صحرایی نر ویستار در ۴ گروه ۶ تایی کنترل، ایسکمی، آزمایشی یک و دو، به طور تصادفی تقسیم شدند. به گروه های آزمایشی تزریق عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک با دوز mg/kg ۶۰۰ و ۳۰۰ به صورت داخل صفاقی، در زمان های ۰-۲۴-۴۸-۷۲ ساعت پس از ایسکمی ریپرفیوژن صورت گرفت. مدل ایسکمی با بستن شریانهای کاروتید مشترک دو طرف به مدت ۲۰ دقیقه و سپس ریپرفیوژن متعاقب آن انجام شد، چهار روز بعد بافت هیپوکامپ همه ی رت ها استخراج و به روش رنگ آمیزی نیسل مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که ایسکمی ریپرفیوژن در مغز به مدت ۲۰ دقیقه باعث دژنراسیون سلول های هرمی ناحیه CA۱ هیپوکامپ گردیده و گروه ایسکمی کاهش قابل ملاحظه و معناداری را ( ۰.۰۵>P) نسبت به گروه کنترل نشان داد و از طرفی تزریق عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک با دوز mg/kg ۶۰۰ تا حدود زیادی سبب حفظ نورون ها گردید، بطوریکه با گروه کنترل اختلاف معناداری را نشان نداد (P= ۰.۱۰۷). نتیجه گیری: استفاده از عصاره هیدروالکلی برگ گیاه پنیرک با دوز mg/kg ۶۰۰ سبب جلوگیری از کاهش و مرگ نورونها در ناحیه CA۱ هیپوکامپ متعاقب ایسکمی ریپرفیوژن در مغز رت ویستار می گردد، بنابر این عصاره گیاه پنیرک می تواند به عنوان یک عامل موثر در پیشگیری یا کاهش عوارض سکته مغزی به تنهایی و یا با سایر داروها مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Neuroprotective effect ، Malva neglecta ، Hippocampus ، Ischemia/reperfusion ، Rat ، برگ گیاه پنیرک ، هیپوکامپ ، ایسکمی ریپرفیوژن ، موش صحرایی.