تهیه و تعیین اعتبار نسخه فارسی آزمون کوتاه وضعیت ذهنی

مقدمه شناخت دمانس در مراحل اولیه می تواند بهبود حاصل از درمان موثر را افزایش دهد و غربالگری و درمان سریع آن می تواند از بار ابتلا به این سندرم بکاهد. آزمون کوتاه وضعیت ذهنی Mini-Mental State Examination(MMSE) در کشورهای غربی وسیعا به عنوان ابزاری برای تشخیص و غربالگری دمانس بکار می رود. این تحقیق به منظور تهیه و تعیین اعتبار آزمون کوتاه وضعیت ذهنی فارسی صورت گرفته است.ابتدا پرسشنامه MMSE و دستورالعمل اجرای آن بر اساس پرسشنامه MMSE استاندارد شده به فارسی ترجمه گشت. با توجه به ماهیت زبانی برخی سوالات و به منظور هماهنگ ساختن برخی دیگر از سوالات با شرایط جامعه برای دستیابی به روایی ظاهری قابل قبول (Face Validity) تغییراتی در برخی از سوالات پرسشنامه داده شد. آزمون حاصل بر روی ۳۰ بیمار مبتلا به دمانس و ۲۰۰ نفر فرد سالم که با روش نمونه گیری آسان (Convenience sampling) انتخاب شده بودند، انجام شد.در بررسی نتایج حاصل از انجام MMSE در جمعیت افراد سالم، نمره کلی در محدوده ۱۸ تا ۳۰ از کل ۳۰ نمره این پرسشنامه با میانگین ۲۶.۳ و انحراف معیار ۲.۷۹ بود و در جمعیت بیمار نمره کلی در محدوده ۱ تا ۲۶ با میانگین ۱۳.۶ و انحراف معیار ۶.۱۷ قرار داشت. Discriminate validity (روایی تمایز) بر اساس آزمون t مستقل انجام گرفت و با اطمینان ۹۵ درصد بین عملکرد حافظه دو گروه فوق الذکر، تفاوت معنی دار وجود داشت. به منظور کنترل اثر متغیرهای مخدوش کننده سن و سطح تحصیلات آنالیز Triway ANOVA (آنالیز واریانس سه طرفه) انجام شد که همچنان آزمون قادر به تمایز افراد دچار دمانس و سالم بود. در تعیین پایایی داخلی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ برای کل آزمون ۰.۸۱ به دست آمد. با استفاده از منحنی ROC نمره ۲۲ به عنوان Cut off point (نقطه برش) در نظر گرفته شد که آزمون در این نمره حساسیت ۹۰ درصد و اختصاصیت ۹۳.۵ درصد داشت.چنین به نظر می رسد که آزمون کوتاه وضعیت ذهنی فارسی قابلیت و پایایی مناسبی داشته و با نمره ۲۲ در جهت افتراق افراد مبتلا به دمانس کارایی دارد.