بررسی میزان تجمع فامیلی نزدیک بینی و اثرات متقابل عوامل محیطی بر آن

نزدیک بینی شایع ترین عیب انکساری چشم می باشد، که شواهد متعددی به نفع عوامل وراثتی و محیطی به عنوان عامل خطر این بیماری مطرح شده است اما تاکنون نقش دقیق هر کدام و اثر متقابل محیط و وارثت و سهم هر کدام از آنها در ایجاد این عیب انکساری مشخص نشده است. این مطالعه به بررسی میزان تجمع فامیلی نزدیک بینی در خانواده افراد مبتلا به نزدیک بینی مراجعه کننده به یک کلینیک چشم پزشکی و تعیین اثر متقابل عوامل محیطی با عوامل وراثتی پرداخته است.در این مطالعه آینده نگر، از میان مراجعه کنندگان، افرادی که حداقل ۱۵ سال داشته و دارای نزدیک بینی حداقل ۰.۵- دیوپتر در یکی از چشم های خود بوده اند انتخاب شده، به همراه کلیه خواهران و برادران ساکن تهران خود مورد مصاحبه و معاینه قرار گرفته اند. وضعیت انکسار، سن، جنس، تحصیلات، قد، قومیت و میزان انجام کار نزدیک کلیه افراد بررسی و ثبت شده است. رابطه فامیلی ابتلا به نزدیک بینی از طریق محاسبه نسبت شانس بعد از حذف مورد شاخص ها بررسی شده است. به منظور حذف اثر متغیرهای مخدوش کننده، از مدل رگرسیون لوجستیک با رویکرد معادلات برآورد تعمیم یافته درجه دو استفاده شده است.در این مطالعه ۸۳۸ خواهر و برادر از ۲۴۵ خانواده به مطالعه دعوت شدند که ۶۰۲ نفر (۷۱.۹%) مراجعه کرده و مورد مطالعه قرار گرفته اند و از این میان، ۴۶۶ نفر (۷۷.۳%) دچار نزدیک بینی حداقل ۰.۵- دیوپتر بوده اند. نسبت شانس برای رابطه نزدیک بینی بین خواهر و برادرها و بعد از حذف افراد مورد شاخص، ۵.۷۵ (فاصله اطمینان ۹۵% از ۲.۹۷ تا ۱۱.۱۴) محاسبه شده است (p<۰.۰۰۱) . رابطه هر یک از متغیرهای جنس، سن، سنوات تحصیلی، قومیت، میزان کار نزدیک و قد با ابتلا به نزدیک بینی مورد بررسی قرار گرفت که هیچ کدام از آنها با نزدیک بینی رابطه معنی داری نداشتند. بعد از حذف اثر عوامل محیطی بررسی شده بر روی میزان نزدیک بینی، کماکان رابطه فامیلی نزدیک بینی با نسبت شانس برابر با ۵.۲۲ (فاصله اطمینان ۹۵% از ۲.۴۳ تا ۱۱.۲۴) وجود دارد (p<۰.۰۰۱).در مجموع در این مطالعه، رابطه قوی فامیلی برای نزدیک بینی مشاهده شده است که بخش ناچیزی از آن توسط عوامل محیطی حذف می گردد. انجام مطالعات بیشتر در جمعیت جهت بررسی اثر سایر عوامل محیطی و کمی کردن نقش هر کدام توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

نزدیک بینی ، تجمع فامیلی ، اثر متقابل ، عوامل محیطی