تحلیل تاثیر معماری پایدار بر کاهش اثرات زیست محیطی ساختمان های شهری با رویکرد مدیریت نظام مند HSE

مقدمه: امروزه مباحث مربوط به توسعه پایدار یکی از مهم ترین بحث های روز دنیا در همه زمینه ها از جمله ساخت و ساز می باشد که تحت عنوان معماری پایدار یا معماری سبز بیان می گردد و از سوی دیگر یکی از اصول مهم در هر صنعت بخش سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد که تحت عنوان HSE مطرح می گردد و نظر به اینکه منظر و دیدگاه توسعه پایدار بر سه اصل اجتماع، اقتصاد و محیط زیست بیان می شود لذا ارتباط تنگاتنگی بین این دو دیدگاه و اصل وجود دارد که یکی از رویکردهای موثر در این زمینه، معماری پایدار با تاکید بر اصول بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) است. هدف پژوهش حاضر بررسی «تحلیل تاثیر معماری پایدار بر کاهش اثرات زیست محیطی ساختمان های شهری با رویکرد مدیریت نظام مند HSE» می باشد.

مواد و روش ها: این پژوهش از نوع ترکیبی (کمی و کیفی) بوده و از نظر هدف، کاربردی می باشد. جامعه آماری، ساکنان ساختمان های شهری به ویژه در مناطق دارای پروژه های معماری پایدار است که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از جدول مورگان ۱۵۰۰ نفر به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش های جمع آوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای، میدانی و پرسشنامه و ابزار گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد بوده است. برای تحلیل داده های پژوهش آمار توصیفی و آمار استنباطی به کار رفته، از معادلات ساختاری با کمک نرم افزارهای SPSS استفاده شده است.

نتایج و بحث: تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله با نرم افزار SPSS نشان داد که استفاده از عناصر طراحی پایدار با سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ نظیر بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر، بهینه سازی مصرف منابع، مدیریت پسماند و تهویه طبیعی، منجر به کاهش قابل توجه در آلاینده های محیطی و افزایش رضایت مندی ساکنان شده است. هم چنین، اجرای اصول HSE در فرآیند طراحی و بهره برداری از ساختمان ها، نقش چشم گیری در بهبود ایمنی و سلامت روانی و جسمی افراد داشته است. یافته های حاصله بر اهمیت تلفیق مولفه های پایداری و HSE در سیاست گذاری های شهری و طراحی معماری تاکید دارد.

نتیجه گیری: طراحی معماری پایدار به طور قابل توجهی کیفیت زندگی ساکنان را بهبود بخشیده و اثرات منفی زیست محیطی ساختمان های شهری را کاهش می دهد. این رویکرد با بهینه سازی مصرف منابع و انرژی، سلامت و رفاه ساکنان را افزایش داده است. پیشنهاد می شود معماران و طراحان در فرآیند طراحی به طور ویژه به ابعاد مختلف معماری پایدار توجه داشته باشند.

کلیدواژه ها:

معماری پایدار ، اثرات زیست محیطی ، HSE ، کیفیت زندگی ، طراحی شهری ، ساختمان های سبز