توسعه رهبری یادگیرنده در مدیران آموزشی از طریق ارتقای فرهنگ بازاندیشی حرفه ای معلمان: یک کنش پژوهی تحول گرا در محیط واقعی مدرسه

پژوهش حاضر با هدف توسعه رهبری یادگیرنده در مدیران آموزشی از طریق ارتقای فرهنگ بازاندیشی حرفه ای معلمان انجام شده است. این پژوهش در یکی از دبیرستان های دولتی شهر … و در بستر واقعی مدرسه اجرا گردید. نوع پژوهش از نظر ماهیت، کنش پژوهی تحول گرا بود؛ بدین معنا که پژوهشگر با مشارکت فعال مدیر مدرسه و گروهی از پانزده معلم، در یک فرایند مستمر یادگیری، اقدام به شناسایی چالش های موجود در ارتباطات آموزشی، طراحی راهکارهای عملی، اجرا و بازاندیشی در نتایج نمود.پژوهش در سه چرخه متوالی طراحی و اجرا شد:در چرخه نخست، مسئله ها و موانع تعاملات حرفه ای و ضعف گفت وگوهای باز در جلسات آموزشی شناسایی گردید.در چرخه دوم، نشست های بازاندیشی هفتگی با محوریت اشتراک تجربه های آموزشی، خودارزیابی عملکرد و گفت وگوی باز میان معلمان برگزار شد.در چرخه سوم، اصلاحات ساختاری و فرهنگی در نحوه برگزاری جلسات و تعامل مدیر و معلمان صورت گرفت تا الگوی «مدرسه یادگیرنده» شکل گیرد.داده ها از طریق مشاهده میدانی، مصاحبه های باز، یادداشت های بازتابی معلمان و تحلیل محتوای گفت وگوها گردآوری شد. تحلیل داده ها به روش مضمون محور انجام گرفت و یافته ها نشان داد که ایجاد فرهنگ بازاندیشی حرفه ای، باعث رشد چشمگیر در نگرش معلمان نسبت به یادگیری جمعی، افزایش اعتماد متقابل، و تغییر نقش مدیر از نظارت گر به تسهیل گر یادگیری شد.نتیجه کلی پژوهش بیانگر آن است که کنش پژوهی به عنوان رویکردی زنده و انسان محور، می تواند ابزاری موثر برای تحول فرهنگی در مدارس و توسعه رهبری یادگیرنده در نظام آموزشی کشور باشد.

کلیدواژه ها:

رهبری یادگیرنده ، بازاندیشی حرفه ای ، کنش پژوهی ، یادگیری سازمانی ، تحول فرهنگی مدرسه