بررسی رابطه بین سلامت روانی دانش آموزان و موفقیت تحصیلی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی سلامت روانی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان مدارس ابتدایی ناحیه سه کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ بود. پژوهش از نوع توصیفی–همبستگی انجام شد و جامعه آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دوره ابتدایی این ناحیه بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۶۰ نفر تعیین شد و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم از میان مدارس دخترانه و پسرانه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه سلامت روانی GHQ-۲۸ و اطلاعات معدل تحصیلی دانش آموزان بود. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ ۰٫۸۷ تایید شد.نتایج تحلیل های توصیفی نشان داد که میانگین سلامت روانی دانش آموزان در سطح مطلوب و میانگین معدل تحصیلی آنان در حد بالا قرار داشت. تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین سلامت روانی و موفقیت تحصیلی رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد (r = -۰.۴۷, p < ۰.۰۰۱)، به این معنا که هرچه سلامت روانی بالاتر باشد، عملکرد تحصیلی بهتر است. بررسی خرده مقیاس های سلامت روانی نشان داد که اضطراب و بی خوابی بیشترین اثر منفی و مهارت های اجتماعی بیشترین اثر مثبت را بر موفقیت تحصیلی دارند. تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که اضطراب و کارکرد اجتماعی قادر به پیش بینی ۳۴ درصد از واریانس موفقیت تحصیلی بودند.یافته ها همچنین نشان داد که حمایت خانوادگی نقش میانجی در رابطه سلامت روانی و موفقیت تحصیلی دارد و تفاوت معناداری بین دختران و پسران از نظر سلامت روانی کل وجود ندارد، اگرچه دختران اضطراب تحصیلی بالاتری نشان دادند. نتایج این پژوهش تاکید می کند که سلامت روانی، اضطراب، افسردگی، مهارت های اجتماعی و حمایت خانوادگی از عوامل کلیدی موثر بر موفقیت تحصیلی هستند و توجه به این ابعاد می تواند به ارتقای عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمک کند.با توجه به یافته های پژوهش، توصیه می شود برنامه های آموزش مهارت های زندگی، مدیریت استرس، تقویت مهارت های اجتماعی و مشارکت فعال خانواده ها در مدارس مورد توجه قرار گیرد تا سلامت روانی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان بهبود یابد. نتایج پژوهش می تواند مبنایی برای برنامه ریزی های آموزشی و مشاوره ای در مدارس ابتدایی باشد و به تصمیم گیرندگان آموزشی کمک کند تا محیط مدرسه را به فضایی حمایت گر و تقویت کننده سلامت روانی و عملکرد تحصیلی تبدیل کنند.

کلیدواژه ها:

سلامت روانی ، موفقیت تحصیلی ، اضطراب تحصیلی ، مهارت های اجتماعی ، دانش آموزان ابتدایی ، حمایت