جایگاه برنامه ریزی شهری مشارکتی در توسعه پایدار شهرها

برنامه ریزی مشارکتی به عنوان یک رویکرد تعاملی و انسان محور، نقش مهمی در توسعه پایدار شهری ایفا می کند. این رویکرد با تلفیق دانش تخصصی و تجربه زیسته شهروندان، زمینه را برای اتخاذ تصمیمات شهری عادلانه، پاسخگو و خلاقانه فراهم می سازد. مشارکت فعال شهروندان نه تنها مشروعیت و پذیرش عمومی طرح ها را افزایش می دهد، بلکه انسجام اجتماعی، عدالت فضایی و کیفیت زندگی شهری را ارتقا می دهد. با این حال، اجرای برنامه ریزی مشارکتی با چالش هایی همچون پیچیدگی فرآیند، خطر مشارکت صوری، نابرابری در دسترسی، محدودیت های نهادی و تفاوت در توانمندی شهروندان مواجه است. برای غلبه بر این محدودیت ها، طراحی فرآیندهای مشارکتی شفاف و عادلانه، بهره گیری از ابزارهای متنوع و تعاملی، آموزش و توانمندسازی شهروندان و کارکنان، نظارت و ارزیابی مستمر، ادغام مشارکت با اهداف توسعه پایدار و عدالت فضایی و ایجاد انعطاف پذیری در فرآیندها ضروری است. مقاله حاضر با تحلیل ادبیات نظری و پیشینه پژوهش، فرصت ها، چالش ها و ملاحظات اجرایی برنامه ریزی مشارکتی را بررسی کرده و توصیه های سیاستی عملی برای تحقق توسعه پایدار و عدالت شهری ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی مشارکتی ، توسعه پایدار شهری ، عدالت فضایی ، حکمرانی شهری ، هم آفرینی شهری