اصول سیاسی شیعه از دیدگاه حقوق ایران

پژوهش حاضر بررسی و تبیین سیر تطور و پویایی سنت فقهی شیعه از منظر اصول سیاسی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده است. در فقه سلطانی بیشتر نظریات بر والیت مجتهدان یا اقتدار شاهان عادل تاکید داشته و حقوق سیاسی مردم چندان مورد توجه نبوده است با بروز بحران در نظام سلطنت و وقوع جنبش مشروطه خواهی پشتوانههای تئوریک آن نیز نیازمند بازسازی معرفتی بود و به همین جهت، فقه مشروطه به منظور برونرفت از این بحران،معرفتی در کنار اقتدار شاهان و والیت شرعی مجتهدان، بر حقوق سیاسی مردم و مشارکت آنان در قدرت تاکید مینمود. سومین تحول در فقه سیاسی شیعه مربوط به نظریههای معاصر است که با نفی مشروعیت نظامهای سلطنتی بر عنصر «مردم و حقوق و آزادیهای سیاسی آنان تاکید دارد. بنابراین، نتایج تحقیق نشان میدهد که سنت فقهی سیاسی شیعه در مساله حقوق سیاسی مردم، از اقتدارگرایی به مردمگرایی دچار تحول و دگرگونی شده است.

کلیدواژه ها:

فقه شیعه ، اصول ، سیاسی ، حقوق سیاسی ، فقه مشروطه ، مردم سالاری