نمود مفاهیم شیعی در پیدایش نقوش تزئینی مساجد صفویه و قاجاریه (بررسی تطبیقی مسجد امام اصفهان و مسجد امام بروجرد)

مذهب تشیع، در پی جریان تاریخی سقیفه و شکل گیری خلافت با تاکید بر حقانیت و پیروی از امام علی(ع) و اهل بیت ایشان شکل گرفت و منادی رهبری نهضت عدالت خواهانه ای شد که در مقابل خلافت رسمی و اشرافیت عربی از خود واکنش نشان داد. در این پژوهش، سعی شده تا با مقایسه معماری دوره صفویه و یک دوره بعد از آن (قاجاریه)، به بررسی اصول، مبانی و الگوهای قدیم معماری ایران و نوآوری هایی پرداخته شود که از نظر فضا در این دوران به وجود آمده است؛ هرچند به نظر می رسد، معماری دوره قاجار، قوت لازم خلق یک معماری جدید را نداشته است. از این رو در این پژوهش، دو شاهکار هنر و معماری اسلامی و شیعی این سرزمین، یعنی مسجد امام خمینی اصفهان و مسجد امام بروجرد، با بازشناخت اصول قدسی حاکم بر طراحی مساجد شیعی بررسی تطبیقی شده است. بر اساس نتایج تحقیق، می توان تفاوت و به نوعی تکامل دوران صفویه تا قاجاریه را در عواملی چون طرح، نقوش و تزئینات به کار رفته در کتیبه ها، رنگ های استفاده شده در تزیینات و مناره ها جست و جو کرد.

کلیدواژه ها:

مذهب شیعه ، مسجد امام اصفهان ، مسجد امام بروجرد ، نقوش تزئینی