خیام خوانی در بوشهر

خیام خوانی یکی از سنت های ادبی و موسیقایی ایران است که در مناطق مختلف کشور، از جمله بوشهر، با سبک و سیاق خاصی اجرا می شود. این سنت که بر پایه خواندن رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری شکل گرفته است، در بوشهر با موسیقی محلی جنوب ایران پیوندی عمیق دارد و به ویژه در محافل شبانه، مجالس عرفانی و دورهمی های دوستانه اجرا می شود.در این پژوهش، تلاش شده است تا خیام خوانی در بوشهر از جنبه های مختلف بررسی شود؛ از جمله ساختار موسیقایی، نحوه اجرای اشعار، تاثیر این سنت بر فرهنگ محلی و مضامین رباعیاتی که در این محافل خوانده می شوند. داده های تحقیق از طریق مطالعات میدانی، مشاهده اجرای خیام خوانی و مصاحبه با خوانندگان محلی گردآوری شده و با روش تحلیل محتوا بررسی شده اند.نتایج پژوهش نشان می دهد که خیام خوانی در بوشهر علاوه بر داشتن ارزش ادبی، در حفظ و انتقال موسیقی سنتی منطقه نیز نقشی موثر ایفا می کند. نحوه اجرای این اشعار معمولا همراه با سازهایی مانند نی انبان، دمام و عود بوده و از لحن های آرام و تفکرانگیز بهره می برد. همچنین، مشخص شد که برخی از رباعیات خیام به دلیل هماهنگی بیشتر با روحیه مردم منطقه و سبک موسیقایی جنوب ایران، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.این پژوهش بر اهمیت خیام خوانی در بوشهر تاکید دارد و نشان می دهد که این سنت نه تنها به عنوان یک آیین هنری بلکه به عنوان بخشی از هویت فرهنگی مردم این منطقه قابل مطالعه است. همچنین، یافته ها حاکی از آن است که خیام خوانی بوشهر، همچون دیگر آیین های موسیقایی این منطقه، در معرض تغییر و فراموشی قرار دارد و نیازمند تلاش برای حفظ و احیای آن است.

کلیدواژه ها:

خیام خوانی ، موسیقی سنتی بوشهر ، رباعیات خیام ، فرهنگ محلی