تجربه دانش آموزان از مواجهه با متون داستانی انگلیسی و برداشت آن ها از فهم معنا در شرایطی که همه لغات را نمی دانند

پژوهش حاضر با رویکرد کیفی به بررسی تجربه دانش آموزان در مواجهه با متون داستانی زبان خارجی و برداشت آن ها از فرایند فهم معنا در شرایطی می پردازد که تسلط کامل بر همه واژگان متن ندارند. در نظام های آموزشی معاصر، یادگیری زبان خارجی تنها محدود به آموزش ساختارهای دستوری و واژگانی نیست، بلکه ارتباط عمیق با متن و توانایی درک پیام ضمنی و کلی آن نیز اهمیت فراوان دارد. متون داستانی به عنوان یکی از منابع اصلی آموزش زبان، ظرفیت بالایی برای برانگیختن تخیل، ایجاد همدلی، و پرورش مهارت های زبانی دارند. بااین حال، چالش اصلی برای بسیاری از زبان آموزان، به ویژه در مقاطع متوسطه، این است که هنگام مواجهه با داستان ها تمامی واژه ها را نمی شناسند و همین امر می تواند موجب اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و یا برعکس، تقویت راهبردهای خلاقانه در فهم معنا شود.در این پژوهش تلاش شد تا تجربه زیسته دانش آموزان در برخورد با چنین موقعیت هایی بازنمایی گردد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و مشاهده فرایند خواندن جمع آوری شد. تحلیل داده ها نشان داد که دانش آموزان از راهبردهای متنوعی همچون حدس زدن معنا از بافت، تکیه بر تصویرسازی ذهنی، استفاده از ساختار کلی داستان، و نیز بهره گیری از تجربیات زیسته شخصی برای درک متن استفاده می کنند. همچنین، احساسات متناقضی همچون هیجان، سردرگمی، خستگی و یا رضایت از کشف معنا در تجربه آنان برجسته بود.یافته ها بیانگر آن است که ناآشنایی با بخشی از واژگان الزاما مانع درک کلی متن نمی شود، بلکه می تواند فرصتی برای رشد استقلال یادگیری و تقویت اعتماد به نفس در زبان آموزان باشد. به عبارت دیگر، آنچه اهمیت دارد، نه دانستن همه واژه ها بلکه توانایی ایجاد پیوند بین عناصر متن، شناخت ساختار روایت و فعال سازی دانش پیشین است. از سوی دیگر، نتایج نشان دادند که حمایت معلم، تشویق به استفاده از راهبردهای حدس زدن معنا، و ایجاد فضای بدون اضطراب در کلاس نقش تعیین کننده ای در کیفیت تجربه دانش آموزان دارد.این پژوهش با بازنمایی تجربه های دانش آموزان، به معلمان زبان توصیه می کند که تمرکز خود را از حفظ طوطی وار واژگان برداشته و بر پرورش توانایی تفسیر، استنباط و خلاقیت در خواندن متمرکز شوند. همچنین، نتایج می تواند برای طراحان برنامه درسی مفید باشد تا جایگاه ویژه ای برای متون داستانی در آموزش زبان خارجی قائل شوند، حتی اگر زبان آموزان همه واژه ها را ندانند.

کلیدواژه ها:

تجربه زیسته ، متون داستانی ، درک معنا ، زبان آموزی ، راهبردهای خواندن