بررسی زائوم و انواع آن در ترانه بازی های استان فارس

این پژوهش با هدف بررسی مفهوم زائوم و تجلی آن در ترانه بازی های استان فارس انجام شده است. زائوم پدیده ای زبانی و هنری است که در چارچوب نظری، نخستین بار فوتوریست ها آن را مطرح کردند و از آنجایی که سخن از موسیقی و شعر بود، یکی از سرچشمه های فرمالیسم روسی شد. اگر زنجیره ای از آواها کلمه ای بسازند که متعلق به هیچ زبانی نباشد و تنها ارزش موسیقایی داشته باشد و همچنین اگر کلمه های معنادار در توالی هم ترکیبی بی معنا بسازند که تنها ارزش موسیقایی داشته باشد، این تعریف اولیه ای برای «زائوم» است. زائوم که فراتر از معنا عمل می کند، بیشترین تمرکز را بر فرم و موسیقی زبان دارد. یافته ها نشان می دهد که زائوم از دیرباز در زبان مردم، لالایی ها، افسون ها و بازی های کلامی وجود داشته است. با توجه به ساختار چهارگانه زبان (آوایی، صرفی، نحوی و معنایی)، در این پژوهش چهار نوع زائوم آوایی، صرفی، نحوی و معنایی شناسایی و تبیین شده است و نمونه هایی از ترانه بازی های استان فارس به عنوان مصادیق زائوم آوایی، صرفی، نحوی و معنایی تحلیل شده اند. نتایج نشان می دهد که زائوم یک هنرسازه فرمالیستی است که در جهت آشنایی زدایی، تمرکز بر فرم زبان و برجسته سازی آوا عمل می کند.

کلیدواژه ها:

فرمالیسم روسی ، زائوم ، هنرسازه ، ادبیات عامه ، ترانه بازی ، استان فارس