نقش هماهنگی بین واحدهای آموزشی و اجرایی در ارتقای کیفیت آموزش در مدارس دولتی

نظام آموزش وپرورش ایران طی دهه های اخیر با چالشی بنیادین در تحقق کیفیت آموزشی پایدار روبه رو بوده است؛ چالشی که ریشه ی اصلی آن در ناهماهنگی میان واحدهای آموزشی و اجرایی مدارس دولتی نهفته است. هرچند سیاست های کلان بر توسعه کیفیت و توانمندسازی نیروی انسانی تاکید دارند، نبود هم افزایی واقعی میان مدیر، معاون آموزشی و معاون اجرایی موجب گسست در فرآیند یادگیری سازمانی می شود. این مقاله با رویکرد مروری تحلیلی به بررسی نقش هماهنگی ساختاری، فرایندی و فرهنگی در تقویت کارآمدی مدرسه و افزایش کیفیت آموزش پرداخته است. هدف اصلی پژوهش، تبیین سازوکارهای هماهنگی میان این واحدها و طراحی مدلی تلفیقی برای عمل گرایی در مدارس دولتی ایران است. برای این منظور، ۲۰ منبع معتبر شامل ۱۰ پژوهش فارسی (۱۳۹۰ تا ۱۴۰۳) و ۱۰ مقاله انگلیسی (۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴) به شیوه ی مرور نظام مند و تحلیل محتوایی بررسی و داده ها به صورت تماتیک تلفیق شدند. از طریق مقایسه تطبیقی با نظام های آموزشی فنلاند، ژاپن، اندونزی و نیوزیلند، الگوی نهایی مدل تلفیقی سه بعدی استخراج شد که بر سه محور هماهنگی ساختاری، فرایندی و فرهنگی استوار است. یافته های مقاله نشان دادند که هماهنگی موثر میان واحدهای آموزشی و اجرایی به افزایش انعطاف پذیری مدیریتی، کاهش دوباره کاری، بهبود ارتباطات انسانی و رشد حس تعلق حرفه ای کارکنان منجر می شود. همچنین، مدارس دارای نظام هماهنگی منظم از سطح ساختار رسمی به سازمان های یادگیرنده ارتقا می یابند که در آن خطاها به فرصت اصلاح تبدیل می شوند. نتایج تحلیل ها تایید کرد که مدل سه بعدی پیشنهادی قادر است پیوند میان تصمیمات آموزشی و عملیات اجرایی را به صورت چرخه ی پویا تنظیم نماید. در نتیجه گیری نهایی، مقاله بر این نکته تاکید دارد که هماهنگی میان واحدهای آموزشی و اجرایی نه یک مولفه فرعی، بلکه محور تحول سازمانی مدرسه ی ایرانی است. استقرار مدل اقتباسی سه بعدی در مدارس دولتی موجب شکل گیری فرهنگ اعتماد، گفت وگو و یادگیری مداوم می شود و می تواند نظام آموزش وپرورش ایران را به سمت کیفیت پایدار و توسعه انسانی واقعی سوق دهد.

کلیدواژه ها:

هماهنگی آموزشی اجرایی ، مدیریت مدرسه ، فرهنگ سازمانی ، سازمان یادگیرنده ، کیفیت آموزش