ارزیابی ارگونومیک کمربند انتقال بیمار «بهینا»: بهبود ایمنی و کاهش بار فیزیکی

جابجایی دستی بیماران (Manual Patient Handling) به عنوان یکی از عوامل عمده تنش های فیزیکی و استرس های شغلی در میان کادر پرستاری و مراقبتی شناخته می شود. شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی (Musculoskeletal Disorders - MSDs) در این گروه شغلی به طور معناداری بالاتر از سایر مشاغل است، به ویژه در میان پرستاران که به طور مداوم در معرض بارهای فیزیکی سنگین قرار دارند. تحقیقات اخیر نشان می دهند که پرستاران در طول یک شیفت کاری ممکن است بارهایی معادل چندین تن را جابجا کنند که این امر موجب افزایش قابل توجه نرخ آسیب های شغلی و اختلالات اسکلتی-عضلانی می شود. از این رو، استفاده از ابزارهای ارگونومیک برای کاهش بار فیزیکی و ارتقاء ایمنی به ویژه در محیط های مراقبتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعات متعدد حاکی از آن هستند که ابزارهای کمکی در انتقال بیماران می توانند به طور چشمگیری فشار وارده به ستون فقرات و فعالیت عضلانی را کاهش دهند. به طور خاص، تحقیقاتی که توسط Zhang et al. (۲۰۲۴) انجام شده، نشان می دهند که استفاده از کمربندهای ارگونومیک در حین جابجایی بیماران می تواند به طور متوسط تا ۱۵٪ از فعالیت عضلات راست کننده کمری (Lumbar Erector Spinae) بکاهد. علاوه بر این، پژوهش ها بر این نکته تاکید دارند که چنین ابزارهایی نه تنها برای محافظت از سلامت پرستاران و مراقبین ضروری است، بلکه می تواند موجب افزایش ایمنی و راحتی بیماران نیز گردد. در این راستا، مقاله حاضر به تحلیل کمربند انتقال بیمار «بهینا» پرداخته و کارایی آن را از منظر بیومکانیکی و ارگونومیک در شرایط واقعی محیط های مراقبتی ارزیابی می کند. این تحلیل بر اساس اصول بیومکانیک و مقایسه با داده های مرجع موجود در ادبیات علمی انجام شده و هدف آن کاهش بار مکانیکی بر مراقب و همچنین ارتقای ویژگی های ارگونومیک برای بیمار است. روش تحقیق این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد کمربند انتقال بیمار «بهینا» در کاهش بار مکانیکی تحمیل شده بر کادر درمانی و بررسی ویژگی های ارگونومیک آن برای بیمار طراحی گردیده است. برای دستیابی به این اهداف، یک رویکرد کمی-تحلیلی مبتنی بر آزمایش های بیومکانیکی و ارزیابی های ارگونومیک در دو سطح مجزا به اجرا درآمد: الف) سطح کادر پرستاری و مراقب، و ب) سطح بیمار. جامعه آماری این پژوهش شامل دو زیرگروه اصلی در حوزه مراقبت های بهداشتی و درمانی است که به تفکیک در نظر گرفته می شوند پرستاران شاغل (عاملان انتقال): این گروه شامل کلیه پرستاران با سابقه کار مشخص در بخش های بستری (داخلی، جراحی، مراقبت های ویژه) است که به طور روتین درگیر فرآیندهای جابجایی بیماران هستند. این گروه به عنوان محور اصلی ارزیابی ارگونومیک و بیومکانیکی در نظر گرفته شده اند. مطالعه نشان داده است که ارزیابی های بیومکانیکی در این گروه می تواند به شناسایی فشارهای فیزیکی وارده بر بدن پرستاران کمک کند. بیماران بستری (گیرندگان انتقال): این گروه شامل بیمارانی می شود که به دلایل پزشکی (محدودیت حرکتی، ناتوانی جسمی، پس از عمل جراحی) نیازمند جابجایی فیزیکی توسط کادر درمان هستند. هدف از ارزیابی این گروه سنجش احساس راحتی و امنیت بیمار در فرآیند جابجایی است. این ارزیابی ها در راستای بهبود تجربه بیمار و کاهش آسیب های ناشی از انتقال انجام می شود.

کلیدواژه ها:

کمربند انتقال بیمار ، ارگونومی ، بیومکانیک ، آسیب اسکلتی-عضلانی ، ایمنی بیمار