هوش مصنوعی و تحول در آموزش ریاضی و علوم مزایا و چالش ها

با گسترش سریع فناوری های نوین، هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از پدیده های تحول آفرین قرن بیست ویکم، جایگاه مهمی در عرصه آموزش و یادگیری یافته است. در این میان، آموزش دروس ریاضی و علوم تجربی که به طور سنتی بر تحلیل منطقی، حل مسئله و آزمون فرضیه ها استوار بوده اند، با ورود هوش مصنوعی به مرحله ای نوین از تحول رسیده اند. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی-نقادی، به بررسی مزایا و چالش های ناشی از تلفیق هوش مصنوعی در فرایند آموزش این دروس می پردازد. از جمله مزایای به کارگیری AI در آموزش ریاضی و علوم می توان به شخصی سازی فرآیند یادگیری، شناسایی خودکار نقاط ضعف دانش آموزان، ارائه بازخورد آنی، افزایش تعامل میان فراگیر و محتوا، و ارتقای سطح خلاقیت و تفکر انتقادی اشاره کرد. همچنین، پلتفرم های هوشمند آموزشی با تحلیل داده های رفتاری دانش آموزان قادرند الگوریتم هایی طراحی کنند که مسیر یادگیری هر فرد را به صورت انطباقی تنظیم نمایند.با این حال، چالش هایی نیز در مسیر اجرای این فناوری ها وجود دارد که از آن جمله می توان به وابستگی بیش از حد به تکنولوژی، کاهش نقش معلم به عنوان مربی انسانی، مشکلات مربوط به حریم خصوصی داده ها، نابرابری در دسترسی به زیرساخت های فناورانه و نبود چارچوب های ارزشیابی مناسب اشاره کرد. پژوهش حاضر تاکید دارد که بهره برداری اثربخش از ظرفیت های هوش مصنوعی در آموزش ریاضی و علوم نیازمند طراحی سیاست های آموزشی منسجم، توسعه مهارت های دیجیتال در معلمان و دانش آموزان، و بازنگری در نقش انسان در فرآیند تدریس است. این تغییر پارادایمی نه تنها الگوهای سنتی آموزش را به چالش می کشد، بلکه فرصت هایی برای بازاندیشی در شیوه های انتقال دانش و پرورش توانمندی های تحلیلی فراهم می سازد. در نهایت، این مقاله بر لزوم رویکردی میان رشته ای در توسعه و پیاده سازی سیستم های آموزشی هوشمند تاکید می ورزد تا تحول دیجیتال، به جای تهدید، بستری برای رشد و عدالت آموزشی در عرصه علوم و ریاضیات فراهم آورد.