شناسایی استعداد ورزشی و عملکرد جسمانی دانش آموزان از طریق تحلیل ژنتیکی

ژنتیک ورزشی به عنوان یکی از حوزه های نوین علوم ورزشی، نقش تعیین کننده ای در شناسایی استعدادهای حرکتی و پیش بینی عملکرد ورزشی افراد دارد. مطالعات نشان داده اند که پلی مورفیسم های ژنی نظیر ACTN۳ (R۵۷۷X)، ACE (I/D)، PPARA (G/C) و COL۵A۱ با صفاتی چون توان بی هوازی، استقامت هوازی، ترکیب فیبرهای عضلانی و مقاومت در برابر آسیب های اسکلتی–عضلانی در ارتباط مستقیم هستند. با این حال، تفاوت های زیستی بین دختران و پسران، شامل سطوح هورمون های جنسی (تستوسترون و استروژن)، ترکیب بدنی، ظرفیت متابولیکی و الگوهای رشد عضلانی، موجب می شود اثر این ژن ها در دو جنس به طور ناهمسان بروز یابد. این مقاله مروری با تحلیل نظام مند مطالعات گذشته، به بررسی تفاوت های ژنتیکی بین دانش آموزان دختر و پسر و پیامدهای آن در فرآیند استعدادیابی ورزشی و بهینه سازی عملکرد جسمانی می پردازد. مرور شواهد نشان می دهد که آلل R در ژن ACTN۳ و آلل D در ژن ACE بیشتر با قدرت و سرعت در پسران ارتباط دارد، در حالی که در دختران، ژنوتیپ های مرتبط با استقامت (مانند آلل X در ACTN۳ و آلل I در ACE) شیوع بالاتری نشان داده اند. تبیین این تفاوت های ژنتیکی می تواند به توسعه مدل های مبتنی بر پزشکی ورزشی فردمحور، طراحی برنامه های تمرینی متناسب با جنسیت و ارتقای کارایی فرآیند استعدادیابی در سطح دانش آموزی منجر شود.