تاثیر فعالیت های خارج از مدرسه بر کارکرد تحصیلی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر فعالیت های خارج از مدرسه بر کارکرد تحصیلی دانش آموزان انجام شده است. فعالیت های خارج از مدرسه به مجموعه برنامه ها و فرصت هایی اطلاق می شود که در ساعات غیررسمی آموزش، خارج از محیط مدرسه و با هدف پرورش جنبه های اجتماعی، هیجانی و شناختی دانش آموزان طراحی می شوند (Eccles & Barber, ۱۹۹۹؛ نوربخش، ۱۳۹۷). روش پژوهش، توصیفی–تحلیلی و از نوع مرور نظام مند است. داده ها از طریق مطالعه تطبیقی پژوهش های انجام شده در ایران و کشورهای منتخب (ایالات متحده، ژاپن و فنلاند) گردآوری و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که مشارکت مستمر در فعالیت های خارج از مدرسه ازجمله برنامه های هنری، ورزشی، داوطلبانه و علمی، تاثیر مثبت معناداری بر انگیزش تحصیلی، خودپنداره ی یادگیرندگان و موفقیت تحصیلی دارد (Mahoney, Harris, & Eccles, ۲۰۰۶؛ حسینی، ۱۴۰۱). همچنین فعالیت های گروهی سبب افزایش خودکارآمدی، مهارت اجتماعی و انسجام هویتی دانش آموزان می شوند. نتایج مقایسه ای نشان داد که در نظام آموزشی ایران، کمبود فرصت های رسمی برای شرکت در این برنامه ها به محدودیت در شکوفایی استعدادها و افت انگیزه ی تحصیلی منجر شده است. نتیجه کلی پژوهش تاکید دارد که رویکرد یادگیری تمام نگر (Holistic Learning) ایجاب می کند فعالیت های فوق برنامه به عنوان جزئی از برنامه درسی پنهان نواحی آموزشی طراحی شوند و در چارچوب عدالت آموزشی و تربیت متوازن توسعه یابند.

کلیدواژه ها:

فعالیت های خارج از مدرسه ، کارکرد تحصیلی ، انگیزش تحصیلی ، یادگیری اجتماعی ، خودکارآمدی