تاثیر تغییرات اقلیمی ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای بر تولیدات کشاورزی ایران در اقلیم خشک خاورمیانه: رهیافت مدل نوردهاوس

انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت های انسانی یکی از عوامل اصلی تغییرات اقلیمی و تهدیدکننده امنیت غذایی جهانی محسوب می شود. ایران با داشتن ۸.۱ تن انتشار سرانه دی اکسیدکربن (۲۰۲۱) و قرارگیری در منطقه خشک و نیمه خشک، از جمله کشورهای آسیب پذیر در برابر این تغییرات است. بخش کشاورزی این کشور که ۸.۹ درصد تولید ناخالص داخلی و ۱۸ درصد اشتغال کشور را تشکیل می دهد، به ویژه در معرض تاثیرات منفی افزایش دما و خشکسالی قرار دارد. هدف این مطالعه، کمی سازی تاثیر سطوح مختلف کنترل انتشار گازهای گلخانه ای بر میزان تولیدات کشاورزی ایران با استفاده از مدل دینامیکی یکپارچه اقلیم-اقتصاد نوردهاوس (DICE) است. برخلاف مطالعات قبلی که عمدتا بر تاثیرات کلی تغییر اقلیم متمرکز بوده اند، این پژوهش رابطه علی مستقیم بین سطوح کنترل انتشار و حفظ تولیدات کشاورزی را با در نظرگیری اثرات متقابل دما و خشکسالی مدل سازی می کند. چهار سناریوی کنترل انتشار شامل عدم کنترل (σ=۰)، کنترل پایین (σ=۰.۱)، متوسط (σ=۰.۲۵) و بالا (σ=۰.۳۵) برای دوره ۲۰۲۱-۲۰۳۱ شبیه سازی شد. نتایج نشان داد که در سناریوی عدم کنترل، افزایش ۱.۰ درجه سانتی گراد دما منجر به کاهش ۱۲.۳ درصدی تولیدات کشاورزی می شود. اعمال کنترل انتشار در سطوح ۱۰، ۲۵ و ۳۵ درصد، کاهش تولیدات را به ترتیب به ۸.۱، ۵.۲ و ۱.۱ درصد محدود می کند. یافته کلیدی این مطالعه شناسایی نقطه آستانه ای در دمای ۰.۷۵ درجه سانتی گراد است که عبور از آن منجر به تسریع نمایی کاهش تولیدات می شود. همچنین اثر تقویت کننده همزمان خشکسالی و افزایش دما ۱.۸ برابر بیشتر از مجموع اثرات جداگانه این عوامل محاسبه شد.

کلیدواژه ها:

انتشار گازهای گلخانه & rlm ، ای ، خشکسالی ، محصولات زراعی ، گرمایش جهانی ، مدل سازی اقتصادی