نقش روان شناسی در ارتقای آمادگی جوامع در برابر بلایای طبیعی

تاب آوری یکی از اساسی ترین مفاهیمی است که جوامع معاصر برای بقا و رشد پایدار به آن نیاز دارند. امروزه آشکار شده است که تاب آوری صرفا به معنای ایستایی و مقاومت فیزیکی سازه ها نیست، بلکه فرآیندی پویا و چند بعدی است که جنبه های روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی را نیز در بر می گیرد. تجربه های جهانی از بلایای طبیعی نشان می دهد که حتی جوامعی با زیرساخت های مقاوم، بدون سرمایه روانی و اجتماعی کافی قادر به بازسازی موثر زندگی روزمره خود نیستند. پژوهش های روان شناختی حاکی از آن است که مولفه هایی همچون خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، معنابخشی و مهارت های تنظیم هیجان به افراد کمک می کند تا نه تنها در برابر فشارهای ناشی از بحران مقاومت کنند بلکه امکان بازسازی امید و رشد فردی را نیز تجربه نمایند. در این مقاله، با اتخاذ رویکردی بین رشته ای و انسان محور، تلاش شده است تا نقش روان شناسی در فرهنگ سازی تاب آوری مورد بررسی قرار گیرد. مدل پیشنهادی سه لایه ای که شامل ابعاد فردی روان شناختی، اجتماعی فرهنگی و سازه ای زیرساختی است نشان می دهد که تاب آوری واقعی تنها زمانی محقق می شود که همکاری میان علوم مهندسی و روان شناسی برقرار گردد. چنین نگرشی می تواند مسیر حرکت جوامع را از مقاومت منفعلانه به سوی رشد فعالانه در مواجهه با بلایا تغییر دهد.

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، روان شناسی ، فرهنگ سازی ، مدیریت بحران ، حمایت اجتماعی