کاربست سنت مباحثه در ارتقای شاگردپروری و تربیت علمی– اخلاقی دانشجویان

شاگردپروری به عنوان یکی از رسالت های بنیادین آموزش عالی، نیازمند روش هایی است که علاوه بر انتقال دانش، به پرورش مهارت های فکری، اخلاقی و ارتباطی دانشجویان بینجامد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای تطبیقی، ظرفیت های «سنت مباحثه» در حوزه های علمیه را به عنوان الگویی بومی برای شاگردپروری بررسی می کند و آن را با رویکردهای نوین یادگیری تعاملی، از جمله یادگیری مبتنی بر مسئله، یادگیری هم تراز و یادگیری مشارکتی، مقایسه می نماید. داده ها از منابع کلاسیک حوزوی و ادبیات نظری آموزش مدرن گردآوری و تحلیل شدند. یافته ها نشان می دهد که مباحثه حوزوی با مولفه هایی چون گفت وگو محوری، پرسشگری، استدلال، ارزیابی کیفی و مشارکت برابر، ظرفیت بالایی برای ارتقای انگیزه درونی، تفکر انتقادی و تربیت اخلاقی دانشجویان دارد. با این حال، بهره گیری موثر از این سنت در دانشگاه مستلزم توانمندسازی استادان به عنوان تسهیل گران علمی، آموزش مهارت های گفت وگویی به دانشجویان و طراحی مدل های اجرایی متناسب با رشته ها و شرایط کلاس است. این مطالعه پیشنهاد می کند که سنت مباحثه، با رویکردی تدریجی و بومی سازی شده، به ویژه در دروس علوم انسانی و تحلیلی، به عنوان ابزاری کارآمد برای شاگردپروری علمی–اخلاقی در آموزش عالی ایران به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

شاگردپروری ، سنت مباحثه ، یادگیری تعاملی ، تربیت علمی– اخلاقی ، آموزش عالی ایران ، تفکر انتقادی