بازشناسی رابطه استاد-شاگردی در نظام آموزش جدید چالش ها – راهکارها

شاگرد پروری به عنوان فرآیند تربیت معنوی، اخلاقی و علمی شاگرد توسط استاد، از ارکان نظام های تربیتی اسلامی-ایرانی است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و اتکا به منابع اسلامی (قرآن، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، متون تعلیم و تربیت اسلامی) و جامعه شناختی آموزش (پائولو فریره، اتین ونر، باسانتا کومار کالیداس)، چالش های نوین این رابطه را در بستر سبک زندگی دیجیتال محور بررسی می کند. یافته ها نشان می دهد عواملی مانند فردگرایی افراطی (ونر، ۲۰۱۸)، کاهش مرجعیت علمی-اخلاقی، هجمه فضای مجازی، کاهش صبر و تعمق و تعارض ارزش ها (کالیداس، ۲۰۲۰)، رابطه ناظر-منظر سنتی را تهدید می کنند. از منظر دینی، حفظ اصول اخلاص، تکریم و تدریج در تربیت (نهج البلاغه، نامه ۳۱؛ صحیفه سجادیه، دعای معلم) نیازمند بازاندیشی است. راهکارهای پیشنهادی شامل: بازتعریف نقش استاد به عنوان «مرشد دیجیتال»، توسعه سواد رسانه ای تربیتی، طراحی فضاهای تعاملی غیررسمی، تلفیق حکمت سنتی با فناوری نوین و تقویت شبکه های حمایتی نهادی است. نتیجه گیری تاکید دارد که تلفیق خرد تربیتی اسلامی با درک تحولات جامعه شناختی، زمینه ساز احیای شاگرد پروری اصیل در عصر حاضر است.

کلیدواژه ها:

شاگرد پروری ، رابطه استاد-شاگردی ، سبک زندگی نوین ، تربیت اسلامی ، چالش های آموزشی ، فضای مجازی