اقدام پژوهی:از فرار تا فهم: چگونه کلاس ریاضی را برای دانش آموزانم در مدرسه دخترانه محدثه در روستا جذاب کردم؟

درس ریاضی همواره یکی از چالش برانگیزترین دروس برای بسیاری از دانش آموزان، به ویژه در مناطق روستایی، به شمار می رود. در مدرسه دخترانه محدثه، واقع در یک منطقه روستایی، طی سال تحصیلی گذشته با پدیده ای روبه رو شدم که در آن بخش قابل توجهی از دانش آموزان پایه متوسطه دوم علاقه ای به درس ریاضی نداشتند و آن را دشوار، بی فایده و فاقد ارتباط با زندگی واقعی خود می دانستند. این عدم علاقه مندی نه تنها بر سطح مشارکت آن ها در کلاس تاثیر گذاشته بود، بلکه منجر به افت شدید تحصیلی، کاهش انگیزه ی یادگیری و گاه اضطراب شدید در مواجهه با امتحانات ریاضی شده بود. در این اقدام پژوهی، تلاش شده است تا با رویکردی علمی، تجربی و نظام مند، علل بی علاقگی دانش آموزان به درس ریاضی بررسی شود و راهکارهایی کاربردی برای بهبود وضعیت ارائه گردد. ابتدا با مشاهده های میدانی، گفت وگوهای غیررسمی با دانش آموزان، بررسی نتایج آزمون های کلاسی و بهره گیری از نظرات همکاران و اولیای دانش آموزان، اطلاعات جامعی گردآوری شد. سپس با تجزیه و تحلیل کیفی و کمی داده های حاصل، دریافتیم که عواملی نظیر روش تدریس سنتی، نبود منابع دیداری و شنیداری، فقدان ارتباط میان مباحث ریاضی و کاربردهای زندگی روزمره، نبود فضای شاد و خلاقانه در کلاس، و ترس از شکست تحصیلی، از مهم ترین عوامل بی علاقگی به درس ریاضی بودند. بر این اساس، مجموعه ای از راهکارهای متنوع تدوین شد و در طول یک نیم سال تحصیلی در کلاس درس به طور تدریجی پیاده سازی گردید. این راهکارها شامل استفاده از روش های تدریس فعال و مشارکتی، به کارگیری بازی های آموزشی، استفاده از فناوری های ساده مانند پاورپوینت و ویدیوهای مفهومی، برگزاری مسابقات حل مسئله، طرح پرسش های کاربردی برگرفته از زندگی واقعی، تقسیم کلاس به گروه های یادگیری، ارائه بازخورد مثبت و تشویق فردی، و در نهایت ایجاد محیطی شاد، پویا و انگیزه بخش بود. نتایج حاصله حاکی از افزایش چشمگیر سطح مشارکت، درک بهتر مفاهیم ریاضی، افزایش نمرات امتحانات، رشد خودباوری و انگیزه ی دانش آموزان و تغییر نگرش آنان نسبت به درس ریاضی بود.همچنین در پایان نیم سال تحصیلی، از طریق مصاحبه های نهایی و بررسی آزمون های پایانی، میزان تاثیر این راهکارها ارزیابی شد و نشان داد که با اندکی تغییر در رویکردهای تدریس و توجه به زمینه های فرهنگی و بومی، می توان حتی در محیط های محروم نیز تحولی مثبت در یادگیری ریاضی ایجاد کرد. این پژوهش تاکید می کند که معلمان نقش کلیدی در ایجاد عشق به یادگیری دارند و با تکیه بر خلاقیت، همدلی و نوآوری، می توانند از کلاس های سرد و بی روح، محیطی گرم، پویا و الهام بخش بسازند. تجربیات حاصل از این پژوهش می تواند برای سایر معلمان به ویژه در مدارس روستایی، الگویی موثر در تدریس دروس دشوار به ویژه ریاضی باشد.

کلیدواژه ها:

اقدام پژوهی ، تدریس ریاضی ، انگیزش تحصیلی ، آموزش در مدارس روستایی ، یادگیری مشارکتی ، اضطراب ریاضی ، علاقه مندی به ریاضی ، روش های نوین تدریس ، تحول آموزشی ، دختران روستایی.