آموزش مهارت های زندگی مبتنی بر فرهنگ محلی بر ارتقای تاب آوری و کاهش مشکلات رفتاری

تاب آوریResilience)) به عنوان توانایی مقابله با مشکلات، بخش مهمی از سلامت روان دانش آموزان است که در مناطق جنوبی ایران به دلیل آسیب های اجتماعی، فشار اقتصادی و فرهنگی اهمیت دوچندان دارد. آموزش مهارت های زندگی (Life Skills) در مدرسه چنانچه با در نظر گرفتن شرایط بومی و فرهنگ محلی مدارس بندرعباس انجام شود، می تواند نه تنها تاب آوری دانش آموزان را تقویت کند بلکه به طور معنادار میزان بروز رفتارهای پرخطر (اختلالات رفتاری، ترک تحصیل، پرخاشگری و افت تحصیلی) را کاهش دهد.در این پژوهش، اثربخشی بسته آموزشی مهارت های زندگی مبتنی بر فرهنگ محلی بندرعباس (شامل تکنیک های حل مسئله با الهام از بازی های سنتی، کارگروهی بر پایه آیین های محلی، و روایت گری قصه های بومی از سازگاری و موفقیت) بر افزایش تاب آوری و کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان متوسطه، به شیوه نیمه تجربی بررسی شد. نمونه پژوهش ۶۰ نفر از دانش آموزان پایه هشتم (پسر و دختر، مدارس دولتی و غیردولتی) بودند که به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش طی ۸ جلسه آموزش مهارت های زندگی بر اساس سناریوهای بومی شرکت کردند و گروه کنترل آموزش عادی را دریافت کرد.یافته ها حاکی از آن است که دانش آموزان گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل، رشد معناداری در خرده مقیاس های تاب آوری (مثبت اندیشی، تحمل ناکامی، ارتباط گیری سالم و مقابله با استرس) و کاهش شاخص های مشکلات رفتاری (پرخاشگری، دروغ گویی، بی نظمی و اضطراب) نشان دادند. این نتایج تاکید دارد که استفاده از عناصر فرهنگی و بومی هر منطقه در طراحی برنامه های مهارت های زندگی، اثرگذاری آموزش را افزایش می دهد و می تواند الگوی مناسبی برای مدارس جنوب ایران باشد.

کلیدواژه ها:

مهارت های زندگی ، فرهنگ محلی ، تاب آوری روانی ، مشکلات رفتاری ، دانش آموزان متوسطه ، بندرعباس