اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر کاهش استرس و بهبود خودتنظیمی

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی آموزش ذهن آگاهی Mindfulness)) بر کاهش استرس و ارتقاء خودتنظیمی دانش آموزان دوره متوسطه مدارس بندرعباس انجام شد. در سال های اخیر، افزایش فشارهای روانی و انتظارات تحصیلی باعث بالا رفتن چشمگیر استرس در میان نوجوانان شده است که به دنبال آن مشکلاتی نظیر کاهش تمرکز، افت تحصیلی و اختلالات هیجانی دیده می شود. در این پژوهش نیمه تجربی، ۶۴ دانش آموز دختر و پسر پایه نهم به صورت تصادفی در دو گروه مورد و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در یک دوره ۸ هفته ای آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر مدل کبت-زین شرکت کرد و گروه کنترل آموزش ندید. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استرس کوهن و مقیاس خودتنظیمی راین بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش ذهن آگاهی به شکل معناداری موجب کاهش استرس کلی، اضطراب امتحان و پرخاشگری پنهان شد و از سوی دیگر، مهارت های خودتنظیمی نظیر مدیریت هیجان، کنترل توجه و تثبیت اهداف تحصیلی را در دانش آموزان تقویت کرد. یافته ها تاکید دارد که تلفیق آموزش ذهن آگاهی با برنامه درسی مدارس می تواند اثری پایدار در ارتقاء سلامت روان و بهبود موفقیت تحصیلی نوجوانان در مناطق جنوبی کشور داشته باشد.

کلیدواژه ها:

ذهن آگاهی ، استرس تحصیلی ، خودتنظیمی ، دانش آموزان متوسطه ، آموزش مدرسه ای