تحلیل فقهی و حقوقی امکان صدور دستور تخلیه فوری توسط یکی از مالکین مشاعی در صورت تعدد مستاجرین یا غاصبین

مالکیت مشاع یکی از موضوعات مهم در فقه و حقوق مدنی ایران است که در موارد اختلاف میان شرکا به ویژه هنگام تصرف غیرمجاز یا استیجار بخشهای مختلف مال مشاع توسط افراد، متعدد چالشهای عملی و نظری متعددی به همراه دارد. پرسش اساسی مقاله حاضر آن است که آیا یکی از مالکین مشاع بدون جلب رضایت سایر شرکا می تواند به تنهایی نسبت به طرح دعوا و اخذ دستور تخلیه فوری علیه مستاجرین یا غاصبین متعدد اقدام نماید؟ این مقاله با رویکرد تحلیلی تطبیقی ضمن بررسی مبانی فقهی (از جمله قاعده ید اصل تسلیط و اصالت عدم نفوذ تصرف شریک بدون اذن سایر (شرکا و مقررات حقوقی ایران (خصوصا مواد ۵۸۱، ۵۸۲، ۵۸۳ و ۵۸۹ قانون مدنی و مقررات آیین دادرسی مدنی قابلیت استماع دعاوی تخلیه و اجرای آراء صادره دامنه اعتبار حکم و آثار آن نسبت به حقوق سایر شرکا را واکاوی می کند. نتایج حاکی از آن است که هر چند هر شریک مشاع حق دادخواهی و درخواست خلع ید غاصب یا تخلیه مستاجر نسبت به سهم خود را دارد اما حکم صادره صرفا در حدود سهم شاکی قابلیت اجرا داشته و تسری آن به کل مال منوط به اقدام مشترک یا رضایت تمامی شرکاست بررسی رویه قضایی و نظریات مشورتی موجود نیز این نتیجه را تایید می کند در پایان راهکارهایی برای تسهیل فرآیند تخلیه و کاستن از تعارض منافع شرکا پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

مالکیت مشاع ، تخلیه فوری ، تعدد مستاجرین ، تعدد ، غاصبین ، فقه امامیه ، حقوق مدنی ، دعوای خلع ید ، آیین دادرسی مدنی ، کارشناسی ارشد ، حقوق خصوصی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس