تاثیر فناوری سرمازیستی بر تحولات فقهی - حقوقی روابط زوجین چالشها و نوآوریها

فناوری سرمازیستی که با انجماد بدن یا مغز پس از مرگ قانونی به منظور احیای احتمالی در آینده توسعه یافته، پرسشهای بدیعی را در فقه شیعه و حقوق خانواده، به ویژه در روابط زوجین مطرح کرده است. این فناوری، با ایجاد و وضعیت بینابینی بین مرگ و حیات، احکام سنتی، نکاح، ارث و حقوق مالی زوجین مانند مهریه و نفقه، مواد ۱۰۸۲-۱۱۰۷ قانون مدنی را با چالشهای بی سابقه ای مواجه می سازد. هدف این پژوهش تحلیل تاثیرات سرمازیستی بر روابط زوجین و ارائه چارچوبی نوین فقهی حقوقی برای مدیریت این چالش هاست. با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و رویکردی میان رشته ای این مطالعه از منابع معتبر فقهی قرآن، روایات، آرای فقها و قوانین مدنی ایران استفاده کرده و به تحلیل تطبیقی با نظام های حقوقی سکولار مانند ایالات متحده پرداخته است. یافته ها نشان می دهند که قواعد فقه پویا، از جمله استصحاب، لا ضرر، و مصلحت، می توانند با حفظ بقای نکاح و جلوگیری از تضییع حقوق زوجه، به تعارضات فقهی پاسخ دهند. همچنین، خلاهای حقوقی ناشی از نبود قانون گذاری خاص در ایران ضرورت تدوین مقررات بومی را برجسته می کند. تحلیل تطبیقی نشان دهنده چالش های مشابه در نظام های حقوقی دیگر است اما فقه پویا ظرفیت منحصر به فردی برای ارائه راهکارهای شرعی و حقوقی ارائه می دهد. این پژوهش با پیشنهاد تدوین استفتائات فقهی جدید و مقررات حقوقی خاص، چارچوبی خلاقانه برای انطباق فقه شیعه و نظام حقوقی ایران با فناوری های نوپدید فراهم می کند که نه تنها حقوق زوجین را تضمین می کند بلکه به تقویت جایگاه فقه پویا در مواجهه با پیشرفتهای علمی کمک می کند.

کلیدواژه ها:

سرمازیستی ، روابط زوجین ، فقه پویا ، حقوق خانواده ، نکاح ، ارث ، مهریه ، نفقه ، استصحاب ، لا ضرر ، مصلحت ، قانون گذاری بومی