مستی و درجات آن از منظر پزشکی قانونی و نظام حقوقی ایران

مستی یکی از پدیده هایی است که آثار روانی جسمی و اجتماعی متعددی بر فرد و جامعه دارد و در بسیاری از پرونده های کیفری نقش کلیدی در ارزیابی مسئولیت کیفری ایفا می کند. مستی ناشی از مصرف الکل یا سایر مواد روان گردان از جمله موضوعاتی است که در تقاطع دو حوزه پزشکی قانونی و حقوق کیفری قرار دارد. تشخیص میزان و درجات مستی نه تنها در تعیین مسئولیت کیفری افراد موثر است، بلکه در رسیدگی های قضایی نقش مهمی ایفا می کند. مصرف مسکر از جرایم حدی و از نوع حق اللهی است که اثبات آن مشمول قواعد سختگیرانه ای است. مصرف خمر و سایر مسکرات آثار و تبعات ناخوشایند و نامطلوبی دارد. امروزه ثابت شده است که اسلام در برخورد با مساله مسکرات، راه راست و و درستی را برگزیده است. علم کنونی نیز ثابت کرده است که مواد الکلی به راستی ام الخبائث و ریشه همه تبهکاری ها و مفسده هایی است که مایه از میان رفتن، عقل، فکر، سلامت و ثروت و گسیختگی نظام خانواده می شود. در این مقاله، به بررسی علمی درجات مستی از منظر پزشکی قانونی آثار روانی و جسمانی آن، نحوه سنجش مستی و نیز جایگاه حقوقی آن در نظام حقوقی ایران با تکیه بر قانون مجازات اسلامی پرداخته شده است. در پایان نیز با اشاره به رویه های قضایی، نظر فقه اسلامی و مقایسه های کوتاه با نظام حقوقی برخی کشورهای دیگر تلاش شده تصویری جامع از این پدیده در بستر حقوقی و پزشکی ارائه گردد. مستی ناشی از مصرف الکل یا سایر مواد روان گردان از جمله موضوعاتی است که در تقاطع دو حوزه پزشکی قانونی و حقوق کیفری قرار دارد. تشخیص میزان و درجات مستی نه تنها در تعیین مسئولیت کیفری افراد موثر است، بلکه در رسیدگی های قضایی نقش مهمی ایفا می کند. در این مقاله به بررسی علمی درجات مستی از منظر پزشکی قانونی، آثار روانی و جسمانی آن، نحوه سنجش مستی، و نیز جایگاه حقوقی آن در نظام حقوقی ایران با تکیه بر قانون مجازات اسلامی پرداخته شده است. در پایان نیز با اشاره به رویه های، قضایی نظر فقه اسلامی و مقایسه های کوتاه با نظام حقوقی برخی کشورهای دیگر تلاش شده تصویری جامع از این پدیده در بستر حقوقی و پزشکی ارائه گردد.

کلیدواژه ها:

مستی ، مسئولیت کیفری ، پزشکی ، قانونی ، قانون مجازات اسلامی ، الکل ، درجات مستی