بررسی تبعیض مثبت در استخدام و نسبت آن با شایسته سالاری

در نظامهای حقوقی و اداری استخدام به عنوان یکی از مهمترین مصادیق تحقق عدالت اجتماعی و بهره وری سازمانی شناخته می شود. این مقاله با هدف بررسی نسبت میان اصل شایسته سالاری و تبعیض مثبت، به تحلیل مفهومی، حقوقی و عملی آنها پرداخته و تلاش می کند تا پاسخی به این پرسش ارائه دهد که آیا تبعیض مثبت ناقض شایسته سالاری است یا می تواند در چارچوب عدالت ترمیمی با آن هم راستا باشد؟ همچنین مقاله به دنبال بررسی پیامدهای اجرای تبعیض مثبت در نظامهای استخدامی کشورهای مختلف و چالش های اجرای آن در نظام اداری ایران است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی توصیفی و مبتنی بر مطالعه تطبیقی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تبعیض مثبت در صورتی که به صورت هدفمند موقت و با نظارت دقیق اجرا شود، می تواند به رفع شکاف های ساختاری و ارتقای عدالت اجتماعی منجر گردد بدون آنکه به اصل شایسته سالاری لطمه جدی وارد کند. در واقع تضاد میان این دو اصل زمانی بروز می کند که تبعیض مثبت به شیوه ای نامحدود، غیرشفاف یا با انگیزه های سیاسی به کار گرفته شود. در پایان، مقاله پیشنهادهایی برای تدوین چارچوبی متعادل میان این دو اصل ارائه می کند که می تواند در اصلاح نظام استخدامی ایران نیز مفید باشد.

کلیدواژه ها:

تبعیض مثبت ، شایسته سالاری ، استخدام دولتی ، عدالت اجتماعی ، برابری فرصتها