بررسی و مقایسه الگوی تربیتی رفتار شاهان پیشدادی و کیانی در شاهنامه فردوسی

هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه الگوی تربیتی رفتار شاهان پیشدادی و کیانی در شاهنامه فردوسی است. توجه به رفتار و الگوی تربیتی شاهان پیشدادی و کیانی یکی از موضوعات مهم مطرح در شاهنامه است. نگارنده بر آن است تا رفتارهای مختلف شاهان را در موقعیتهای مختلف مورد بررسی قرار دهد و مخاطب را به گونه ای در برابر نیکی و بدی رفتار شاهان قرار دهد؛ افراد با نفرت از رفتار بد ضحاک به الگوی تربیتی رفتار نیک فریدون علاقه مند میشوند یعنی با کنار گذاشتن بدیها به نیکیها می گرایند؛ رفتار مهربانانه شاهان با زیردستان تاکید بر دادورزی و جلوگیری از ستم توجه به دینداری و هدایتگری مردمان به سوی جامعه ای آرمانی و غیره از رفتارهای نیک شاهان در شاهنامه است؛ با قرار دادن کردار خوب و بد شاهان پیشدادی و کیانی، الگویی شایسته و تقلید پذیر از رفتار نیک ارائه میشود رفتار ناپسند و شرم آور و غیراخلاقی برخی پادشاهان دیگر به برجسته دیده شدن خوی پسندیده برخی دیگر کمک می.کند شاهان پیشدادی و کیانی در برخی ویژگیها با هم اشتراکاتی داشتند که عبارتند از: ارزشمندی مهارت و هنر از الگوی تربیتی رفتار ارزش شناسانه بعد زیباشناختی و هنری نیکخواهی و نیکوکاری معنویت گرایی و دینداری از الگوی دین شناسانه بعد دینی و الهی احترام به رسومات،گذشتگان دل نبستن به قدرت بی نیازی به داوری و جلوه بد ظلم کردن از الگوی انسان شناسانه بعد،اخلاقی اجتماعی سیاسی)؛ همچنین در الگوی تربیتی رفتار هستی شناسانه بعد اعتقادی و فلسفی و الگوی معرفت شناسانه (بعد،عقلی علمی و آموزشی فاقد نکات مشترک بودند.

کلیدواژه ها:

حماسه ملی ، شاهنامه فردوسی ، شاهان پیشدادی و کیانی ، الگوی تربیتی رفتار ، دینداری ، دادگستری یا دادورزی