تابوسازی و تابوشکنی

تابو یا پرهیزه مجموعه ای از قوانین اجتماعی و روانشناختی است که به مرور زمان به امر مقدس تبدیل شده است، سرپیچی از آنها فراتر از مجازات های متداول اجتماعی است و نوعی تنبیهات روحی و درون ذهنی در پی دارد. به قول فروید تابوها کهن ترین مجموعه قوانین بشر هستند. تابوها به شکلی کاملا نمادین با ادبیات پیوندی ژرف دارند و در این میان ذهن چالش جو و سنت شکن احمد شاملو نیز آنها را به گستردگی در آثار خود بازتاب داده است و گویی به شکست این تابوها تمایل دارد. او شاعری است که هم تابوشکن و هم تابوساز است و این مقوله را به شکلی در تضاد با یکدیگر در آثارش متجلی می کند. با وجود این تابوهای اجتماعی و سنت شکنی ادبی و انتقادی و همین طور تابوهای روان شناختی شعر وی دارای بسامدی چشمگیر و به خوبی از منظر اندیشه فروید قابل تحلیل است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به شناسایی این تابوها پرداخته و تحلیلی روانکاوانه از آنها ارائه خواهد داد. نتایج نشان می دهد تابوشکنی های اجتماعی و روان شناختی از برجسته ترین بن مایه های تکرارشونده در شعر اوست.

کلیدواژه ها:

روانکاوی فروید ، تابو ، امر مقدس ، شاملو