بررسی و تحلیل انواع جناس در کتاب بوستان سعدی

حکایت جناس یکی از زیباترین آرایه های لفظی است که کلام را دلنشین می سازد. در واقع، جناس از یک سو ایجاد موسیقی در کلام می کند و از سویی دیگر سبب تداعی معانی مختلف لفظ واحدی می گردد و در نتیجه به گسترش تخیل و ایجاد کشش و جلب توجه شنونده می انجامد و این از عوامل زیبایی و هنر است. پژوهش حاضر به روش مروری کتابخانه ای انجام شده است که هدف از آن بررسی و تحلیل انواع جناس در کتاب بوستان سعدی بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که سعدی گاهی آرایه های جناس «لفظ، تام و مرکب» را به صورت طبیعی در کلام خود به کار می برد که این کار سبب زیبایی بیشتر سخن وی می شود و موسیقی سخنش را افزایش می دهد. وقتی واژه های قافیه این نوع جناس ها را داشته باشند، شعر جذابیت خاصی پیدا می کند. برخی از این قافیه های بدیعی، نوع خاصی از واژه های متشابه هم آوا هستند. سعدی عناصر عروض و قافیه آرایه های ادبی و زبان فارسی را هنرمندانه با هم تلفیق داده و در شعر خود به کار برده است. این نوع جناس ها در سخن «سعدی» بسامد بسیار بالایی دارند و وجود آنها، ظرافت و زیبایی خاصی به نظم و نثر وی می بخشد و سبب ترغیب بیشتر خواننده و شنونده کلامش به سخن او می شود.

کلیدواژه ها:

جناس ، بوستان ، آرایه ، ششمین کنفرانس ملی نوآوری و تحقیق در ، فرهنگ ، زبان و ادبیات فارسی The ۶th National Conference on Innovation and Research in Persian culture ، language and literature