مناسبات قدرت در گفتمان تاریخ بیهقی و مرزبان نامه: تحلیلی مبتنی بر اندیشه های فوکو

این پژوهش به تحلیل مناسبات قدرت در دو اثر مهم ادبی و تاریخی، ایران تاریخ بیهقی و مرزبان نامه، از منظر نظریه گفتمان می پردازد. با استفاده از مفاهیم اصلی نظریه فوکو، مانند «قدرت» و «گفتمان»، پژوهش حاضر تلاش دارد تا نشان دهد که چگونه این آثار نه تنها در ارائه روایت های تاریخی و ادبی بلکه در ساخت و بازسازی مناسبات قدرت و هژمونی اجتماعی در دوران خود نقش آفرینی می کنند. در این تحقیق ابتدا چارچوب نظری مفاهیم کلیدی فوکو در زمینه قدرت و گفتمان تبیین می شود و سپس با تحلیل گفتمانی متن ها نشان داده می شود که چگونه سخن پردازان و نویسندگان در هر دو اثر با بهره گیری از زبان، نحوه، روایت و انتخاب مضامین خاص، نقش قدرت را در جامعه بازنمایی می کنند. پژوهش همچنین به بررسی نوع مناسبات اجتماعی و سیاسی در این متون می پردازد و به تحلیل چگونگی تداخل و تنش های موجود در گفتمان های تاریخی و ادبی آن دوران می پردازد. در نهایت این مطالعه در پی آن است تا نشان دهد که گفتمان های تاریخی و ادبی می توانند به عنوان ابزاری برای تحلیل روابط پیچیده قدرت در جوامع گذشته مورد استفاده قرار گیرند و با بهره گیری از تئوری های جدیدی مانند اندیشه های فوکو، به فهم بهتری از کارکردهای زبان و روایت در جامعه کمک کنند.

کلیدواژه ها:

تاریخ بیهقی ، مرزبان نامه ، میشل فوکو ، قدرت ، نظریه گفتمان ، مناسبات قدرت ، ششمین کنفرانس ملی نوآوری و تحقیق در فرهنگ زبان و ادبیات فارسی