مروری بر مصارف دارویی گونه های تیره ارکیده (Orchidaceae) در ایران

امتداد تیره ثعلب یا ارکیده (Orchidaceae) با ۴۶ گونه و زیرگونه در ایران به عنوان یکی از تیره های مهم از گروه تک لپه ایها هستند که از نظر ارزشهای زیستی و تنوع گیاهی اقتصادی و زیبایی شناختی دارای اهمیت فراوانی بوده و در بیشتر مناطق رویشی و اکوسیستمهای نیمه مرطوب و مرطوب گسترش دارند. اعضای این تیره عمدتا در کوه های البرز در شمال و کوه های زاگرس در غرب پراکنده شده اند. در ایران، برای استفاده محلی در تولید بستنی و طب سنتی انجام می شود. یافته های پژوهش حاضر مروری است بر اساس جستجو در پایگاه های اطلاعاتی بر روی گونه های گیاهی این تیره که بومی فلور ایران هستند و دارای مصارف خوراکی و دارویی در مناطق مختلف ایران می باشند. بررسی مطالعات پیشین نشان داده اند که ارکیده های بومی ایران اغلب به عنوان خلط آور و نرم کننده سینه، تقویت قوای جنسی، تقویت کننده اعصاب و در درمان کم خونی، یبوست، عفونت و ورم رحم در زنان و مشکلات کلیوی کاربرد دارند و همچنین در صنایع غذایی به عنوان پایدار کننده در تولید شیرینی و بستنی مورد استفاده قرار می گیرند. اندام مورد استفاده تمام گونه های این تیره غده زیرزمینی بوده که دارای مصرف خوراکی چه به صورت خام و چه به صورت پودر هستند. علاوه بر این، رویکرد حفاظتی از ارکیده های بومی ایران که اغلب در مناطق هیرکانی و زاگرسی پراکنش دارند نیز حائز اهمیت است چرا که برداشت بی رویه آنها خسارت های جبران ناپذیری را برای بقای آنها در طبیعت رقم خواهد زد.

کلیدواژه ها:

تیره ، ارکیده ، مناطق هیرکانی ، مناطق زاگرسی ، مصارف ، دارویی ، رویکرد حفاظتی