بررسی تطبیقی شعر بر سنگ مزار» و «واحه ای در لحظه»، تاملی بر بازتاب مرگ در اندیشه و زبان ایرج میرزا و سهراب سپهری

این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای به بررسی تطبیقی دو نگاه متفاوت به مفهوم مرگ در شعر فارسی پرداخته است. با تحلیل شعر بر سنگ مزار ایرج میرزا، شاعر دوره مشروطه و شعر نیمایی «واحه ای در لحظه» از سهراب سپهری شاعر معاصر، تفاوت های عمیق در نگرش این دو شاعر به پدیده مرگ آشکار شد. یافته ها نشان می دهد که سهراب سپهری مرگ را به عنوان بخشی طبیعی از چرخه هستی و لحظه های عرفانی برای پیوند با ابدیت تفسیر می کند. او با زبانی نمادین و تصاویر انتزاعی خواننده را به تاملی فلسفی درباره مرگ و زندگی دعوت می کند. در مقابل، ایرج میرزا با دیدگاهی واقع گرایانه و اجتماعی، مرگ را فرصتی برای حفظ پیوندهای عاطفی و انسانی می بیند. او از زبانی ساده محاوره ای و طنزآمیز بهره می برد تا مرگ را به پدیده ای ملموس و مرتبط با زندگی روزمره تبدیل کند. این تفاوت ها ریشه در جهان بینی فردی و بسترهای تاریخی-اجتماعی متفاوت هر شاعر دارد. این پژوهش نشان می دهد که شعر معاصر فارسی با انعطاف در سبک و مضمون، توانایی بازنمایی ابعاد متنوع تجربه انسانی از مرگ را داراست و می تواند بستری غنی برای درک و تحلیل مفاهیم بنیادین زندگی فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، ادبیات مشروطه ، ادبیات معاصر ، ایرج میرزا ، سهراب سپهری