بررسی تطبیقی نعت پیامبر (ص) در مثنویهای فراق نامه و جمشید و خورشید

این پژوهش با هدف بررسی تطبیقی نعت پیامبر اکرم (ص) در دو مثنوی سلمان ساوجی فراقنامه و جمشید و خورشید انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر تحلیل محتوای متون ادبی و استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شد. نتایج نشان می دهد که نعت پیامبر در هر دو اثر بر اساس اصول اعتقادی و دینی شکل گرفته، اما رنگ و بوی متفاوتی دارد. در فراق نامه تاکید بر مقام معنوی و روحانی پیامبر است و ایشان فراتر از عالم مادی و فرشتگان تصویر می شود و فضایل اخلاقی و تربیتی او برجسته است. علاوه بر آن، حضور نعت سلطان اویس جنبه ای درباری و سیاسی به متن می بخشد. در جمشید و خورشید وجهه کیهانی اجتماعی و تاریخی پیامبر برجسته تر است و نعت به صورت مستقل ارائه می شود؛ پیامبر به عنوان نیروی تحول آفرین مظهر عدالت و هدایت اجتماعی و معنوی معرفی می گردد. اشتراک هر دو نعت در ت تاکید بر مقام برگزیدگی جامعیت معنوی و علمی و نقش اخلاقی پیامبر است. این مطالعه نشان می دهد که سلمان ساوجی در دو اثر خود تصویری چندلایه از پیامبر اکرم (ص) ارائه کرده و نعت را نه تنها وسیله ای برای ستایش بلکه ابزاری برای انتقال آموزه های اخلاقی، معنوی و اجتماعی قرار داده است.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، سلمان ساوجی ، نعت پیامبر ، مثنوی فراق نامه جمشید و خورشید ، قرن هشتم