بررسی تطبیقی قرآن و خطبهی اشباح نهج البلاغه در دفتر اول و دوم و سوم مثنوی معنوی با رویکرد بینامتنیت

اصطلاح بینامتنیت از اصطلاحات نقد ادبی معاصر است و در قرن حاضر توسط کریستوا زبانشناس بلغاری مطرح شده است. بر اساس این نظریه هر متنی بر اساس متونی که پیشتر خوانده ایم معنا میدهد و استوار به رمزگانی است که پیشتر شناخته ایم. متون دینی از جمله منابعی است که شاعران فارسی و عربی از آن بهره فراوان برده اند در ادبیات فارسی و عربی، تاثیر قرآن و نهج البلاغه بر احساس و آثار شاعران به روشنی دیده میشود از جمله شاعرانی که تحت تاثیر این منابع برجسته ی دینی قرار گرفته است مولاناست که تعابیر و مفاهیم قرآنی به گونه ای هنرمندانه در شعر او به کار رفته و باعث تاثیرگذاری فوق العاده ی اشعار او شده است. این شاعر بزرگ در سروده هایش با تاثر از قرآن کریم و نهج البلاغه گاه واژگان را در متن خود وارد ساخته و گاه با الهام از مفاهیم و آموزه های آنها محتوا و مضامین متعالی آنها را در اشعار خود تداعی ساخته است از این رو به نظر میرسد که نوع روابط بینامتنی اشعار این سراینده برجسته ی ادبیات فارسی با قرآن کریم و خطبه اشباح نهج البلاغه بیشتر از نوع نفی متوازی امتصاص و گاه نفی جزئی اجترار باشد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، کریم ، خطبه اشباح ، مثنوی معنوی ، بینامتنی ، بررسی تطبیق