بررسی تغییرات فیتوشیمیایی گیاهان دارویی تحت تاثیر آلودگیهای فلزات سنگین

آلودگیهای ناشی از فلزات سنگین یکی از چالشهای جدی در حوزه کشت و استفاده از گیاهان دارویی به شمار می آید و میتواند تاثیرات گسترده ای بر کیفیت ایمنی و اثر بخشی این گیاهان داشته باشد. این مقاله با هدف بررسی تغییرات فیتوشیمیایی گیاهان دارویی تحت تنش فلزات سنگین و تحلیل پیامدهای آن بر ترکیبات موثره دارویی تدوین شده است. روش این پژوهش مروری نظام مند بوده و با تحلیل مقالات معتبر داخلی و خارجی منتشر شده به بررسی نقش فلزات سنگین در تغییر مسیرهای متابولیسم اولیه و ثانویه از جمله مسیر فنیل پروپانوئید و پاسخهای هورمونی پرداخته است. یافته ها نشان میدهد که قرارگیری گیاهان در معرض فلزات سنگین ضمن ایجاد استرس اکسیداتیو و کاهش غلظت ترکیبات مفید، می تواند موجب افزایش متابولیتهای سمی و کاهش ارزش درمانی آنها. همچنین گیاهان با فعال سازی مکانیسمهای دفاعی مانند سنتز فیتوکلاتینها و آنتی اکسیدانها تلاش میکنند اثرات زیان بار این آلودگیها را کاهش دهند. در نهایت، این پژوهش بر اهمیت پایش مستمر آلودگی،فلزی توسعه فناوریهای زیست پالایی و استفاده از راهکارهای اصلاحی برای حفظ کیفیت گیاهان دارویی تاکید کرده و پیشنهاد میدهد که مطالعات آینده با رویکردهای بین رشته ای و بهره گیری از فناوریهای پیشرفته دنبال شود.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، فلزات سنگین ، اکسیداتیو ، ترکیبات فیتوشیمیایی ، زیست پالایی ، فراانباشتگر