ارزیابی عوامل موثر برپایداری اجتماعی محله های شهر جهرم

امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف محلات شهری، نوعی ضرورت برای ارائه طرح ها و برنامه ها محسوب می شود؛ به طوری که استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، بهداشتی و... می تواند معیار مناسبی هم برای تعیین جایگاه محلات و هم عاملی در جهت رفع مشکلات و نارسایی هایی برای نیل به رفاه اقتصادی و سلامتی اجتماعی جهت رسیدن به توسعه پایدار باشد. پایداری اجتماعی یکی از ارکان اساسی در پایداری است که در مکانیزم ارزیابی و سنجش پایداری چه در سطح بین الملل و چه در سطح محلی کمتر به آن توجه شده است. پایداری واقعی بدون توجه به ابعاد اجتماعی توسعه پایدار امکان پذیر نمی باشد. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی پایداری محلات شهری بر پایه شاخص های اجتماعی است. در این ارتباط رویکرد حاکم بر فضای تحقیق به لحاظ نوع کاربردی و به لحاظ روش توصیفی-از نوع پیمایشی است. روش جمع آوری اطلاعات ترکیبی از مطالعات اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی است که پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش را شهروندان شهر جهرم تشکیل داده و براساس فرمول کوکران تعداد ۳۲۲ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ ۰.۸۲۰ به دست آمد. شناسایی و تعیین روایی شاخص ها و متغیرهای پژوهش، از طریق مراجعه به مطالعات پیشین و همچنین نظرات اساتید و متخصصان در این حوزه انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که وضعیت پایداری در محلات مختلف شهر جهرم متفاوت است به طوری که از لحاظ برخورداری از شاخص های رضایت از مسکن، رضایت از زندگی، رضایت از خدمات شهری، رضایت از عملکرد مسئولان، رضایت از محله، هویت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، امنیت اجتماعی، روابط همسایگی، محلات دهنو، علی پهلوان، کوشکک، شهرک فاطمیه، شهرک مهدیه، مصلی، فرهنگ شهر، کلوان دارای وضعیت بهتری نسبت به محلات دشتاب، گازرون، صحرا، اسفریز، سنان، حسن آباد، جبذر هستند که بالاترین درجه پایداری در محله دهنو و پایین ترین آن در محله دشتاب سنجش گردید. نتایج حاصل از این مطالعه به شکل آشکاری ارتباط معناداری بین کلیت پایداری اجتماعی و میزان رضایت شهروندان از محله، میزان مشارکت اجتماعی و میزان امنیت اجتماعی را به نمایش می گذارد که نقطه قابل اتکایی جهت تعیین خط مشی برنامه ریزی راهبردی می باشد که بر مبنای آن فرایندی در پیش روی برنامه ریزان و مدیران شهری قرار گرفته و به واسطه آن می توانند به اولویت بندی اقدامات خود جهت ارتقای محلات شهری منطبق بر فرآیند پایداری اجتماعی بپردازند.

کلیدواژه ها:

پایداری اجتماعی ، محله شهری ، امنیت اجتماعی ، مشارکت اجتماعی ، شهر جهرم