تحلیل رابطه پارامترهای روان اجتماعی شامل استرس زندگی، خوشبینی و حمایت اجتماعی با شدت نشانههای بالینی دیابت نوع ۲

دیابت نوع ۲ به عنوان یک اختلال مزمن متابولیک با پیامدهای گسترده، جسمی روانشناختی و اجتماعی یکی از مهمترین مسائل بهداشتی در سطح جهان است. علاوه بر عوامل بیولوژیکی، متغیرهای روانی اجتماعی مانند مواجهه با رویدادهای استرس زا، میزان خوشبینی و سطح حمایت اجتماعی نقش قابل توجهی در تنظیم پاسخهای رفتاری و فیزیولوژیکی بیماران و به تبع آن کنترل شدت نشانه های بیماری ایفا میکنند. استرس مزمن از طریق تحریک محور هیپوتالاموس-هیپوفیز آدرنال (HPA) و افزایش پاسخهای التهابی میتواند بر کنترل گلیسمی تاثیر منفی داشته باشد در حالی که حمایت اجتماعی و خوشبینی به عنوان منابع روانشناختی مقاومتی بهبود سازگاری روانی و افزایش انگیزش جهت پیروی از درمانهای خود مراقبتی را تسهیل می کنند. در این مطالعه توصیفی همبستگی صد بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ (۵۰ زن و ۵۰ مرد) از کلینیک دیابت بیمارستان باهنر کرمان در سال ۱۴۰۰ شرکت کردند و با استفاده از پرسشنامههای استاندارد مربوط به مواجهه با رویدادهای استرس زا، خوشبینی و حمایت اجتماعی، داده ها جمع آوری و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که شدت علائم دیابت به طور معناداری با میزان مواجهه با رویدادهای استرس زا رابطه مثبت و با سطوح حمایت اجتماعی و خوشبینی رابطه منفی دارد (۰.۰۵ > p). این نتایج بر اهمیت توجه به عوامل روانی اجتماعی در طراحی برنامههای درمانی و مراقبتی بیماران دیابتی تاکید دارد. پیشنهاد میشود مداخلات روانشناختی هدفمند، از جمله آموزش مدیریت استرس، تقویت حمایتهای اجتماعی و ارتقاء خوشبینی به عنوان بخشی از مراقبتهای جامع دیابت لحاظ شود تا از این طریق بتوان بار بیماری را کاهش داده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید.

کلیدواژه ها:

دیابت نوع ۲ ، استرس مزمن ، خوشبینی ، حمایت اجتماعی ، شدت علائم ، مدیریت خودمراقبتی