حسابداری محیط زیست، افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی و توسعه پایدار: تلفیق انتقادی ادبیات و ترسیم نقشه راه برای بازارهای نوظهور

در مواجهه با بحران های زیستمحیطی و اجتماعی فزاینده قرن بیست ویکم،نقش بنگاه های اقتصادی در تحقق «توسعه پایدار» به کانون توجه مجامع علمی، سیاستی و حرفه ای تبدیل شده است. این مقاله با انجام یک بررسی نظام مند و انتقادی، به تلفیق ادبیات پراکنده در حوزه های به هم پیوسته «حسابداری محیط زیست»، «افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی» و «توسعه پایدار» با تمرکز ویژه بر بستر پیچیده و درعین حال حیاتی «بازارهای نوظهور» می پردازد. با بهره گیری از چارچوب های نظری ذی نفعان و مشروعیت، و با پیروی از پروتکل های دقیق PRISMA، این پژوهش با تحلیل بیش از ۱۲۰ منبع معتبر از سال ۱۹۷۱ تا ۲۰۲۴، به واکاوی سیر تکاملی، روابط متقابل و شواهد تجربی موجود می پردازد. یافته های کلیدی، نقش حیاتی حسابداری محیط زیست را به عنوان یک ابزار مدیریت داخلی (رویکرد درون به برون) برای درونی سازی هزینه های خارجی و افزایش کارایی عملیاتی، و نقش افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی را به عنوان یک مکانیسم ارتباطی خارجی (رویکرد برون به درون) برای کسب مشروعیت اجتماعی و اعتمادسازی آشکار می سازد. نوآوری اصلی این مقاله در اثبات نقش «تعدیل گری قوی» افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی است؛ به طوری که شفافیت در گزارش دهی خارجی، رابطه مثبت بین اقدامات عملیاتی داخلی (حسابداری محیط زیست) و دستاوردهای کلان (توسعه پایدار) را به طور معناداری تقویت می کند. این هم افزایی راهبردی به ویژه در بازارهای نوظهور، که با چالش هایی نظیر حکمرانی ضعیف، شکاف های نظارتی و فشارهای نهادی چندلایه روبرو هستند، دارای اهمیتی بنیادین است. مقاله با ارائه یک چارچوب مفهومی یکپارچه، شکاف های پژوهشی موجود را شناسایی و نقشه راهی کاربردی را برای پژوهش های آتی، مدیران و سیاست گذاران ترسیم می کند.

کلیدواژه ها:

حسابداری محیط زیست ، افشای مسئولیت اجتماعی شرکتی ، توسعه پایدار ، بازارهای نوظهور ، بررسی نظام مند ، نظریه ذی نفعان ، نظریه مشروعیت