واکاوی تاثیر آموزش مهارت های زندگی مبتنی بر فرهنگ بومی بر بهبود روابط اجتماعی و کاهش رفتارهای پرخطر

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی با تاکید بر عناصر فرهنگ بومی جنوب ایران بر بهبود روابط اجتماعی و کاهش رفتارهای پرخطر دانش آموزان دوره متوسطه انجام شد. با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی شتابان، روابط میان فردی در میان نوجوانان هرمزگان دچار چالش هایی مثل رقابت ناسالم، نادرست بودن الگوهای ارتباطی و گسترش برخی رفتارهای پرخطر شده است. پژوهش حاضر با روش شبه آزمایشی و با مشارکت ۷۲ دانش آموز (پایه هشتم و نهم) مدارس دولتی بندرعباس و قشم صورت گرفت. مهارت های زندگی برگرفته از سنن محلی (داستان گویی های قشم، آیین های جنوب، بازی های بومی-محلی و آموزش ارزش همدلی و کنترل خشم بر پایه تجربه زیسته) طی ۱۰ جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد. گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار سنجش شامل پرسش نامه روابط اجتماعی و چک لیست رفتارهای پرخطر بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد دانش آموزان گروه آزمایش پس از مداخله کاهش قابل توجه رفتارهای پرخطر (نزاع، مصرف مواد، غیبت مکرر) و افزایش امتیاز مهارت معاشرت و ارتباط موثر را داشته اند. مصاحبه های کیفی با والدین و آموزگاران نشان داد فرهنگ بومی، با تامین حس هویت، زمینه ساز تعامل مثبت تر نوجوانان شده است. بر اساس یافته ها، اهمیت ادغام فرهنگ بومی در برنامه های مهارت زندگی مدارس جنوب کشور بیش از پیش آشکار گردید.

کلیدواژه ها:

مهارت های زندگی ، فرهنگ بومی ، روابط اجتماعی ، رفتارهای پرخطر ، هرمزگان