راهبردهای سیاسی- نظامی سید احمد بریلی در رویارویی با سیک ها

سیداحمد بریلی از سادات شهر بریلی است که در هجده سالگی با هدف تحصیل به دهلی رفت و در زمره شاگردان شاه عبدالعزیز دهلوی جای گرفت. شاه عبدالعزیز که عهده دار امور دینی دهلی بود، به دلیل سلطه بریتانیا، در فتوایی شبه قاره هند را دارالحرب اعلام نمود. بدینسان، سیداحمد بریلی ملهم از آراء شاه ولی الله و فتوای شاه عبدالعزیز، بر آن شد تا از طریق اصل جهاد، عناصر بدعت آمیز را از اعتقادات مسلمانان برطرف و شبه قاره هند را از تیول غیرمسلمان خارج سازد. تمرکز اصلی سیداحمد بریلی، آزادی شبه قاره هند از سلطه بریتانیا بود. بنابراین تصمیم گرفت ابتدا در منطقه ای دور از دسترس بریتانیا حکومت اسلامی را تشکیل داده و سپس آن را پایگاهی برای آزادسازی شبه قاره هند قرار دهد. از این رو سیداحمد بریلی پس از بازگشت از مناسک حج و هجرت به مناطق شمال غرب شبه قاره هند، با تاسیس جنبش جماعت مجاهدین آماده جهاد با سیک ها و بریتانیا گردید. بنابراین سوال اصلی پژوهش این است که سیداحمد بریلی جهت مواجهه مسلمانان و سیک ها چه راهبردهای سیاسی و نظامی را در پیش گرفت؟ مدعا با استفاده از شیوه کتابخانه ای و رویکرد توصیفی و تحلیل تاریخی این است که سیداحمد بریلی راهبردهای دوگانه ی هجرت و جهاد را برای ایجاد دارالاسلام و تقابل با دولت سیک در پیش گرفت. دستاورد پژوهش این است که سیداحمد بریلی نخستین فرد مسلمان در شبه قاره هند است که از یک سو فتوای جهاد علیه استعمار بریتانیا را صادر نمود و از سوی دیگر برای نخستین بار نظریه ی حکومت اسلامی بر مبنای شریعت را مطرح و خود را به ‎عنوان امیرالمومنین معرفی کرد.

کلیدواژه ها:

سید احمد بریلی ، هجرت ، جهاد ، جماعت مجاهدین ، سیک‎ها